Xiisadda cimilada iyo dagaalka Ukrayn ayaa la filayaa inay si weyn uga dhex muuqdaan qodobada Qaramada Midoobay ee toddobaadkan, iyadoo in ka badan 140 hoggaamiye iyo wakiillo dawladeed oo ka kala socda caalamka ay ku qulqulayaan New York si ay uga hadlaan kalfadhiga 78aad ee Golaha Guud ee Qaramada Midoobay (UNGA).

Doodda Guud ee heerka sare ah, oo bilaabanaysa Talaadada ka dib laba toddobaad oo shirar ah, waa dhacdada loogu daawashada badan yahay jadwalka sannadlaha ah ee Qaramada Midoobay.

Kulankaan ayaa hoggaamiyeyaasha adduunka iyo madaxda dawladdaha siiso fursad ay ku soo bandhigaan mudnaantooda sanadka soo socda, ku boorinaysa in la iska kaashado arrimaha muhiimka ah, iyo inta badan, u yeedha kuwa ka soo horjeeda.

“Waa waqti nooc ka mid ah sannad kasta in hoggaamiyeyaasha ka socda gees kasta oo adduunka ah aysan kaliya qiimeyn xaaladda adduunka laakiin ay u dhaqmaan danta guud,” Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay Antonio Guterres ayaa u sheegay suxufiyiinta usbuucii hore. . “Ficilkuna waa waxa dunidu u baahan tahay hadda.”

Doodda Guud ee sanadkan waxaa hal ku dhig u ah “Dib u dhiska kalsoonida iyo dib u soo celinta midnimada caalamiga ah: dardargelinta hawlaha Ajendaha 2030 iyo yoolalkeeda Horumarineed ee Joogtada ah ee ku wajahan nabadda, barwaaqada, horumarka iyo waaritaanka dhammaan”.

Waa maxay doorka guud ee Golaha Guud ee Qaramada Midoobay?

193-ka xubnood ee Golaha Guud ee Qaramada Midoobay ayaa ka doodaya arrimaha xuquuqul insaanka, sharciga caalamiga ah iyo iskaashiga “dhaqaalaha, bulshada, dhaqanka, waxbarashada, iyo caafimaadka”. Waxay awood u leedahay inay gudbiso go’aamo iyo bayaanno loogu talagalay in lagu dejiyo mabaadi’da hagidda ee ururka.

Sida uu dhigayo Axdiga Qaramada Midoobay, hay’adda ayaa sidoo kale loo xilsaaray inay wax ka qabato arrimaha nabadda iyo ammaanka caalamiga ah ee aan hadda ka hadlin Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay (GAQM).

Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay (GAQM) waxay ansixisay miisaaniyad sanadeedka balaaran ee Qaramada Midoobay mid ka mid ah lixdeeda guddi ee ugu waaweyn ayaa si toos ah u kormeera maalgelinta hawlgallada nabad ilaalinta ee adduunka.

Yaa ka hadli doona Doodda Guud ee QM?

Madaxweynaha UNGA ayaa caadiyan jeediya khudbadii ugu horeysay ee doodda guud. Hogaamiyaha kalfadhigan, Dennis Francis oo ka socda Trinidad iyo Tobago, ayaa sheegay inuu doonayo in uu mudnaanta siiyo dhinacyo badan oo badan iyo fursad siman inta uu xilka hayo.

Baraasiil ayaa markaa dhaqan ahaan soo jeedisa khudbadii ugu horeysay ee waddan ahaan, iyadoo madaxweyne Luiz Inacio Lula da Silva la filayo inuu isbeddelka cimilada ka dhigo xudunta khudbadiisa. Lula, oo xafiiska la wareegay bishii Janaayo, ayaa wacad ku maray inuu dib u yagleeli doono Baraasiil oo ah hogaamiye caalami ah deegaanka iyo xoojinta ilaalinta keymaha Amazon ee muhiimka ah ka dib sanado badan oo burbur ah.

Mareykanka, oo ah dalka martida loo yahay, ayaa markaas raaci doona Baraasiil, iyadoo Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden lagu wado inuu khudbad ka jeediyo Golaha Guud Talaadada isagoo doonaya inuu caddeeyo doorka Washington ee hoggaamiye caalami ah.

“Ficilku waa waxa dunidu u baahan tahay hadda,” Guterres ayaa yidhi usbuucii hore

Laga soo bilaabo halkaas, ” nidaamka kuwa ku hadla ayaa markaa raacaya algorithm kakan oo ka tarjumaya heerka matalaadda, dheelitirka juqraafiyeed, habka loo duubay codsiga hadalka, iyo tixgelino kale”, Qaramada Midoobay ayaa ku tiri website-keeda.

Waa kuwee madaxda kale ee halkaas joogi doona?

Ku dhawaad 150 hoggaamiye ayaa la filayaa inay ka qeybgalaan wada-hadallada heerka sare ah, Linda Thomas-Greenfield, oo ah safiirka Mareykanka ee Qaramada Midoobay, ayaa sheegtay dabayaaqadii todobaadkii hore.

Waxaa ka mid ah madaxweynaha Ukrayn Volodymyr Zelenskyy, iyo ra’iisul wasaaraha Israa’iil Benjamin Netanyahu. Labaduba waxaa la filayaa inay khudbad ka jeediyaan Golaha Guud oo ay wadahadal la yeeshaan madaxweyne Joe Biden.

Wakaaladda wararka ee Reuters ayaa sidoo kale sheegtay todobaadkii hore in Zelenskyy uu Arbacada ka hadli doono shirka golaha ammaanka ee Qaramada Midoobay oo ku saabsan Ukrayn, kaas oo “laga yaabo in uu la fadhiisto isla miiska wasiirka arrimaha dibadda ee Ruushka Sergey Lavrov” iyada oo uu Ruushku ku jiro weerarka milatari ee joogtada ah.

Yaa halkaas imaan doonin?

MD Joe Biden wuxuu noqon doonaa hogaamiyaha kaliya ee ugu sareeya shanta wadan ee joogtada ah, ee codka diidmada qayaxan ku leh Golaha Amaanka ee Qaramada Midoobay – Mareykanka, Shiinaha, Ruushka, Faransiiska iyo Ingiriiska – si uu uga qeyb galo usbuuca heerka sare ah, warbaahinta ayaa werisay.

Rishi Sunak ayaa noqon doona ra’iisul wasaarihii ugu horreeyay ee Britain muddo toban sano ka badan oo ka booda dhacdada, isagoo sheegay in mashquulkiisa mashquulka ah uu ka hor istaagayo inuu aado New York. Madaxweynaha Faransiiska Emmanuel Macron ayaa sidoo kale ka maqnaan doona xafladda, isagoo u cuskanaya jadwalka isku dhacyada.

Ma cadda sarkaalka Shiinaha ka tirsan ee ka qayb galaya shir madaxeedka ka dib markii wargeyska Wall Street Journal uu soo sheegay horraantii Sebteembar in Beijing ay qorsheyneysay inay u dirto madaxweyne ku xigeenka Han Zheng halkii ay u diri lahayd Wasiirka Arrimaha Dibadda Wang Yi safar ballaaran oo Mareykan ah sidii hore loo calaamadeeyay.

Maxaa laga laga hadli doonaa?

Marka la eego kala duwanaanta, Doodda Guud waxay inta badan daboolaysaa arrimo badan oo khuseeya gobolka iyo danaha caalamiga ah. Mawduucyada ugu waaweyn ee sannadkii hore waxaa ka mid ahaa dadaallada looga soo kabsanayo masiibada COVID-19, duullaankii Ruushka ee Ukrayn, iyo isbeddelka cimilada – kuwaas oo dhammaantood la filayo inay si cad u muuqdaan inta lagu jiro dhacdada sanadkan.

Ergeyga Mareykanka, Thomas-Greenfield, oo la hadlaysay wariyeyaasha dhammaadkii Agoosto, ayaa sheegtay in ay rajaynayso in waddamada reer galbeedka intooda badan ay “cadaadis xooggan” ku saaraan Ruushka si uu ciidamadiisa ugala baxo dalka deriska la ah ee Ukrayn.

Duullaanku waxa uu dib u soo cusboonaysiiyay baaqyo lagu ballaadhinayo go’aan-qaadashada 15-ka xubnood ee Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay, halkaas oo Ruushku uu ka mid yahay shanta xubnood ee joogtada ah – oo ay weheliyaan Shiinaha, Faransiiska, Boqortooyada Ingiriiska iyo Maraykanka – kuwaas oo haysta awoodda diidmada qayaxan.

Walaaca laga qabo Shiinaha, amniga badda ee Pacific-ga, khalkhalgelinta silsiladda sahayda iyo xuquuqda aadanaha ayaa sidoo kale laga yaabaa inay soo baxaan, gaar ahaan goobjoogayaasha qaar ayaa su’aal ka keenay saameynta sii kordheysa ee Beijing ee Qaramada Midoobay.

Afgembiyadii u dambeeyay ee ka dhacay Afrika, gaar ahaan Niger, ayaa sidoo kale laga yaabaa inay helaan feejignaan sare, si la mid ah colaadaha ka socda Suudaan iyo Itoobiya. Dhanka kale, dhibaatooyinka bini’aadantinimo ee ka socda meelo ay ka mid yihiin Afgaanistaan, Geeska Afrika sida Soomaaliya oo kale oo ay dowladda federaalka ee mudane Xassan Sh. Maxamuud hogaamiyo ay kula jirto Al-shabaab iyo Laatiin Ameerika – iyo doorkooda dhibaatada socdaalka caalamiga ah – ayaa sidoo kale laga yaabaa inay si muuqata u muuqdaan.

Madaxweyna Xassan Sh. Maxamuud oo lagu soo doortay nidaamka 4.5 ayaa ka qeyb geli doona shirkaan QM wuxuuna kaga hadli doonaa arrimaha la dagaalanka Al-shabaab iyo qodobada kale ee aan lasii sheegin.

Dhanka kale, Doodda Guud ayaa imaanaysa laba bilood ka hor shirka cimilada ee Qaramada Midoobay, COP28, oo lagu qaban doono Dubai iyo Guterres, xoghayaha guud ee Qaramada Midoobay, ayaa martigelin doona Shir-madaxeedka Hamiga Cimilada oo dhinac socda dhacdada toddobaadkan ee New York.

“Codsigeyga aan u jeedinayo hoggaamiyeyaasha adduunka wuxuu noqon doonaa mid cad: Waqtigani ma ahan waqtigii dhejinta ama meelaynta. Waqtigaan ma ahan waqtigii daneyn la’aanta ama go’aan la’aanta. Tani waa waqtigii la isugu iman lahaa xalal dhab ah oo wax ku ool ah,” Guterres ayaa yiri intii lagu jiray shir jaraa’id 13-kii Sebteembar.

Maxaa ka dambeeya mowduuca sanadkan?

Mawduucyada ay dejiyeen madaxweynayaasha UNGA dhaqan ahaan waa ballaadhan yihiin – sanadkanna kama reebayo.

Francis wuxuu ku sheegay warqad bishii Juun ee uu u diray madaxweynihii ka horreeyay in mawduuca 2023 “uu ka kooban yahay aqoonsiga inaan ku jirno isgoysyada taariikhda iyo in dariiqa soo socdaa uu noqon doono mid go’aaminaya ma ahan oo keliya mustaqbalkeenna, laakiin kan jiilka soo socda”.

Waxa uu ku baaqay ballan-qaad cusub oo dhinacyada badan leh, wuxuuna ku boorriyay waddamada xubnaha ka ah Qaramada Midoobay inay arkaan sida ay u qaadi karaan “tallaabo isku dhafan oo ujeeddo leh” si kor loogu qaado nabadda iyo amniga, la dagaallanka isbeddelka cimilada, iyo horumarinta xuquuqda aadanaha.

Mawduuca ayaa sidoo kale ku nuuxnuuxsaday baahida loo qabo in la dardargeliyo dadaallada lagu doonayo in lagu gaaro Yoolalka Horumarineed ee Joogtada ah ee Qaramada Midoobay.

Waa maxay Yoolalka Horumarin Waara?

Qaramada Midoobay waxay ku tilmaantay Himilooyinka Horumarin Waara “Baaq degdeg ah oo ficil ah” oo u dhexeeya quruumaha si wax looga qabto faqriga, gaajada iyo arrimaha kale ee caalamiga ah.

Waxaa lagu dejiyay waxa loogu yeero “2030 Agenda for Sustainable Development”, kaas oo la ansixiyay 2015 wuxuuna bixiyaa naqshad lagu gaaro dhowr bartilmaameed marka la gaaro 2030ka.

Liiska waxaa ku jira 17 yool, oo ay ku jiraan hubinta tayada waxbarashada, bixinta biyo nadiif ah iyo fayadhowr, iyo qaadista tallaabo degdeg ah oo wax looga qabanayo dhibaatooyinka cimilada.

Madaxweynaha Shiinaha Xi Jinping ayaa Talaadadii ballan qaaday xiriir adag oo uu la yeelanayo Aljeeriya kulan uu la yeeshay Madaxweynaha Waqooyiga Afrika ee dhoofiya gaaska Cabdelmadjid Tebboune, iyadoo Beijing ay u muuqato inay kala duwan tahay sahaydeeda tamarta.

Tebboune ayaa booqasho shan maalmood ah ku tagay Shiinaha Isniintii, waana booqashadiisii ugu horreysay tan iyo markii uu qabtay madaxtinimada dabayaaqadii 2019.

Aljeeriya, oo ah dal dhoofiya gaaska dabiiciga ah ee ugu weyn Afrika, ayaa isku dayday inay ku biirto kooxda dhaqaalaha ee BRICS oo ay ku jiraan Ruushka iyo Shiinaha oo isu dhiga inay beddel u noqdaan madax-bannaanida reer galbeedka.

“Shiinuhu wuxuu diyaar u yahay inuu la shaqeeyo Aljeeriya si loo xoojiyo isgaarsiinta istaraatiijiga ah, qoto-dheeraynta is-weydaarsiga iyo iskaashiga iyo hubinta horumarka joogtada ah iyo muddada fog ee iskaashiga istiraatijiyadeed ee Shiinaha iyo Aljeeriya,” Xi ayaa u sheegay Tebboune Talaadadii, sida lagu sheegay warbixinta barkada, sida labada oo ku kulmay Hoolka weyn ee Shacabka ee Beijing.

Tebboune ayaa uga mahadceliyey Xi taageerada Shiinaha ee dalabyada Algeria ee ah inay ku biiraan BRICS iyo Ururka Iskaashiga Shanghai, isagoo yiri “Shiinuhu waa saaxiibkayaga ugu muhiimsan wuxuuna naga caawin doonaa inaan gaarno horumar qaran”.

“Shiinuhu wuxuu soo dhawaynayaa niyadda wanaagsan ee Aljeeriya ee ku biirista BRICS, waxayna taageertaa dadaalka Aljeeriya si loo gaaro yoolkan,” ayaa lagu yiri bayaan wadajir ah oo la sii daayay gelinkii dambe ee Talaadadii, isagoo intaas ku daray in Tebboune uu ku casuumay Xi inuu booqdo Aljeeriya.

Shiinuhu waxa uu maalgashi baaxad leh ku sameeyay qaybta tamarta Aljeeriya, oo ay ku jirto heshiis wax-soo-saar wadaag ah oo u dhexeeya Sinopec iyo Aljeeriya Sonatrach.

Wafdi ka socda madaxda sare ee Sonatrach ayaa booqday Shiinaha bishii Maajo si ay ugala hadlaan iskaashiga tamarta oo ay la saxiixdaan qandaraas sahayda gaaska ah ee la-hawlgalayaasha Shiinaha, sida ay sheegtay Adeegga Saxaafadda Aljeeriya.

Xubinimada BRICS waxay ahayd hadafka muhiimka ah ee siyaasadda arrimaha dibadda ee Tebboune, iyadoo madaxwaynuhu uu sheegay sannadkii hore in dalkiisu buuxiyo “qayb wanaagsan” oo ka mid ah shuruudaha dhaqaale ee ku biirista Midowga.

“Shiinuhu wuxuu soo dhawaaayaa niyadda wanaagsan ee Aljeeriya ee ku biirista BRICS, taageertaa cadowga Aljeeriya si loo gaaro yoolkan,” ayaa lagu yiri bayaan wadajir ah oo la sii daayay jaadka dambe ee Talaadadii, isagoo intaas ku daray in Tebboune uu ku casuumay Xi inuu booqdo Aljeeriya.

Shiinuhu waxa uu faa’iido leh ku sameeyay qaybta tamarta Aljeeriya, oo ay ku jirto heshiis wax-soo-saar wadaag ah oo u dhexeeya Sinopec iyo Aljeeriya Sonatrach.

Ka socda madaxda sare ee Sonatrach ayaa booqasho ku tagay Shiinaha bishii Maajo si ay ugala soo baxayaan wafdi tamarta oo ay la saxiixdeen saaxada gaaska ah ee la-hawlgalayaasha Shiinaha, sida ay sheegtay Adeegga Saxaafadda Aljeeriya.

Xubinimada BRICS waxay ahayd hadafka qodobbada ee arrimaha dibadda ee Tebboune, iyadoo madaxwaynuhu uu sheegay sannadkii hore gudaha dalkiisu “qayb wanaagsan” oo ka mid ahaa shuruudaha dhaqaale ee ku biirista Midowga.

Madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin ayaa sabtidii magaalada St. Petersburg ku qaabilay wafdi ka socda madaxda Afrika. Madaxdaan ayaa u safartay Ruushka maalin ka dib markii ay booqdeen Ukrayn oo ay la kulmeen madaxweyne Vladimir Zelensky, iyaga oo kor u qaadaya qorshahooda nabada ee ka kooban 10-ka qodob ee loogu talagalay in lagu soo afjaro khilaafka u dhexeeya Kiev iyo Moscow, oo hadda ku jira sannadkii labaad.

Wafdigan madaxda Afrikaanka ah ayaa ka koobnaa Madaxweynaha Koonfur Afrika Cyril Ramaphosa, Madaxweynaha Senegal Macky Sall, Madaxweynaha Comoros Othman Ghazali, Madaxweynaha Zambia Hakainde Hichilema, Ra’iisul Wasaaraha Masar Mostafa Madbouly, iyo madax sare oo ka socda Jamhuuriyadda Congo iyo Uganda. Soomaaliya ma jirin cid ku matalayso shirkaan.

1. Saamaynta colaadda Ukrayn ee Afrika

Madaxweyne Ghazali waxa uu sheegay intii uu socday wadahadalka in colaadda u dhaxaysa Ruushka iyo Ukrayn aanay si weyn u saamaynayn oo keliya “labada waddan ee Slavic” ee ku lug leh, laakiin dhammaan qaaradda Afrika. Iskahorimaadku wuxuu abuuray khataro aan horay loo arag oo ku wajahan ammaanka cuntada iyo tamarta Afrika, ayuu raaciyay, isagoo ku boorriyay Putin inuu la xaajoodo Kiev.

2. Madaxda Afrika oo soo bandhigay khariidad nabadeed

Wafdiga ayaa madaxweyne Putin guddoonsiiyay khariidad nabadeed oo ka kooban 10 qodob, kaasoo si weyn u qeexaya tallaabooyinka loo baahan yahay si loo soo afjaro colaadda u dhaxeysa Moscow iyo Kiev. Dukumeentigu wuxuu xaqiijinayaa in madaxda Afrika ay soo dhaweynayaan hindisayaasha kale ee nabada ee dhinacyada saddexaad, waxaana lagu sheegay in khilaafku “uusan sii socon karin weligiis,” iyo in dhammaan khilaafaadka lagu dhammeeyo wadahadal.

Roadmap-ka ayaa sheegaya in wadamada Afrika ay ixtiraamaan madax banaanida Ruushka iyo Ukrayn labadaba sida uu dhigayo Axdiga Qaramada Midoobay, waxayna ku boorineysaa labada dal inay “kor u qaadaan”. Sidoo kale, dukumeentigu wuxuu ku baaqayaa in la qaado dhammaan xannibaadaha ka ganacsiga badarka iyo badeecadaha kale, iyadoo dadka ay colaaduhu saameeyeen la siiyo taageero bini’aadantinimo. Qorshe-hawleedku waxa uu ku boorinayaa labada dhinac in ay sii daayaan dhammaan maxaabiista dagaalka, iyo in dadka ku meel gaadhka ah ee barokacayaasha ah, oo ay ku jiraan carruurtu, ay dib ugu celiyaan guryahooda.

3. Putin wuxuu sharxayaa sababta uu heshiiska Istanbul u burburay

Intii uu socday kulanka, madaxweynaha Ruushka wuxuu ku celceliyay in Moscow aysan waligeed diidin wada xaajoodka, isagoo tilmaamay in wadahadalka ay halis galiyeen Kiev iyo taageerayaasheeda. Putin waxa kale oo uu soo saaray nuqul ka mid ah heshiis horudhac ah oo lala galay Ukrayn, kaas oo bilow u ahaa wada-hadalladii Istanbul sannadkii hore.

“Halkan waa kan! Way jirtaa! Taasi waa waxa loogu yeero – heshiis ku saabsan dhexdhexaadnimada joogtada ah iyo dammaanadda amniga ee Ukrayn. Waxay si sax ah ku saabsan tahay dammaanadda, “ayuu yiri Putin, isagoo tusinaya dukumentiga madaxda Afrika.

Ukrayn ayaa jabisay heshiiskii hordhaca ahaa isla markiiba ka dib markii Ruushku uu ciidamadiisa kala baxay gobolka Kiev, sida lagu heshiiyey Istanbul, ayuu Putin sharaxay. “Maamulka Kiev, sida ay sayidyadooda caadiyan sameeyaan, dhamaantood waxay ku tuureen xabaalaha taariikhda,” ayuu raaciyay, isagoo sheegay in qofna uusan dammaanad qaadi karin in Ukrayn ay sidaas oo kale ku sameyn doonto heshiisyo cusub mustaqbalka.

4. Asalka dhibaatada tamarta iyo cunnada

Madaxweynaha Ruushka ayaa sidoo kale ku adkeystay in dhibaatooyinka tamarta iyo cunnada ee socda aysan ka dhalan colaadda kala dhexeysa Ukrayn, balse ay ka dhalatay ficillada quwadaha reer galbeedka.

“Waxay sababtay xaqiiqda ah in wadamada reer galbeedku ay bilaabeen inay ku lug yeeshaan qiiqa aan dhaqaale lahayn si ay u xalliyaan dhibaatooyinkooda la xiriira cudurka faafa ee coronavirus,” ayuu yidhi.

Putin waxa kale oo uu taabtay heshiiska hadhuudhka ee ay fududaysay Qaramada Midoobay, isaga oo sharraxay in la isku raacay oo uu Ruushku ilaalinayo si loo yareeyo arrimaha sahayda cuntada ee dalalka aan ammaankoodu sugnayn. Si kastaba ha ahaatee, heshiisku uma shaqayn sidii loogu talagalay, iyo cuntada ka soo qulqulaya Ukrayn waxay aaday Galbeedka halkii Afrika.

“Laga bilaabo Juun 15, 31.7 milyan oo tan oo wax soo saar beereed ah ayaa laga dhoofiyay dekedaha Ukrayn, halka 976 kun oo tan – ama 3.1% – loo diray dalalka Afrika ee baahida ugu badan jirto,” Putin ayaa xusay.

Xariirka Afrika iyo Ruushka

Wadamo badan oo Afrikaan ah ayaa xiriir soo jireen ah la leh Ruushka oo soo taxnaa ilaa dagaalkii qaboobaa. Waxaana kamid ah dalka Soomaaliya la deriska ah ee Itoobiya oo si weyn uu u caawiyey Ruushka dagaalkii u dhaxeeyey Itoobiya iyo Soomaaliya 1977. Taariikhda xiriirkani wuxuu asal ahaan ka soo bilaabmay qarnigii 19aad. Itoobiya waxay xiriir saaxiibtinimo la samaysatay Midowgii Soofiyeeti ka dib kacdoonkii 1974-kii kaas oo ku qasbay Boqor Xayle Salaase muddada dheer xilka hayay inuu xukunka u wareejiyo gole ciidan oo la yiraahdo Dergiga (“Guddiga” Ge’ez).

Qaar ka mid ah hoggaamiyeyaasha siyaasadda iyo kuwa milatariga ee qaaradda Afrika ayaa xariir adag la leh Ruushka. Sannadihii u dambeeyay, tiro sii kordhaysa oo dalalkaan kamid ah ayaa qandaraas la galay calooshood u shaqeystayaal Ruush ah waxayna iibsadeen hub aad u badan oo Ruushka soo saaro. Xiriirka u dhexeeya Ruushka iyo Afrika ayaa si weyn u kordhay qarnigan, iyadoo ganacsiga iyo maalgashiga uu kordhay 185% intii u dhaxaysay 2005 iyo 2015. Dhaqaale ahaan, inta badan waxa Ruushku diiradda saaray Afrika waxay ku salaysan yihiin tamarta, iyada oo maalgelinta muhiimka ah ee Ruushka ee Afrika ay tahay saliidda, gaaska iyo nukliyeerka. qaybaha korontada.

Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud (4.5) oo ka qeybgalay shirka Meertada 32-aad ee Shir-madaxeedka Jaamacadda Carabta ayaa Khudbadiisa kula wadaagay Boqorrada, Amiirrada, Madaxweyneyaasha iyo Hoggaamiyeyaasha Carbeed horumarka ka jira dalka, fursadaha iyo caqabadaha ku xeeran dowladnimada Soomaaliya.

Madaxweynaha ayaa tilmaamay in dowladda Soomaaliya ay waddo howlgallo qorsheysan oo dalka lagaga xoreynayo argagixisada Alshabaab, loona diyaarinayo Ciidanka Soomaaliyeed in ay si buuxda ula wareegaan amniga dalka, iyadoo ay qorsheyaashaas barbar socdaan hiigsiyo qaran oo ku aaddan deyn cafinta Soomaaliya iyo xasilinta siyaasadeed ee dalka.

“Waa inaan dardargelinno iskaashiga iyo wax-wadaqabsiga heer Carbeed. Soomaaliya maanta waxay ka soo kabanaysaa duruufo adag oo ay dhabar adeyg ku wajaheen shacabka Soomaaliyeed, waxaan rajaynaynaa in aad sii laba jibaartaan garab istaagga walaalnimada ah ee aad noo muujiseen. Soomaaliya xasilloon oo hurumarsan waxay guul u tahay dhammaan dalalka Carabta”.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed ay soo dhaweynayaan dib ugu soo noqoshada Jamhuuriyadda Suuriya ee Madasha Jaamacadda Carabta, isagoo dhanka kale xoojiyey baaqii Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ee ku wajahnaa walaalaha dalka Suudaan in ay joojiyaan dagaalka, wadahadallna ku dhameeyaan xaaladda ka taagan dalkaas.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa Hoggaamiyeyaasha xusuusiyey in dalalka Carabta ay ka jiraan dhibaatooyin badan oo ay ugu horreeyaan amni xumo, xasillooni darro siyaasadeed iyo dhibaatooyin dhaqaale, wuxuuna ugu baaqay in loo midoobo sidii loo wajihi lahaa caqabadahaas.

Jaamacada Carabta waa urur kulmiya wadamada Carabta. Waa urur kulmiya wadamo ku yaala Afrika iyo Aasiya xubnaha kujira waxaa loo yaqaanaa Dowldaha Caraba. Waa dawlado wadaaga arrimo dhaqaale, diin iyo arrimo siyaasadeed.

Jaamacada Carabta waa urur kulmiya wadamada Carabta. Waa urur kulmiya wadamo ku yaala Afrika iyo Aasiya xubnaha kujira waxaa loo yaqaanaa Dowldaha Caraba. Waa dawlado wadaaga arrimo dhaqaale, diin iyo arrimo siyaasadeed.

Hadalka madaxweynaha Soomaaliya kama muuqan hadal diblomaasiyadeed si cad ayuuna u sheegay soo dhaweyntiisa kusoo noqoshada Suuriya ee ururka Jaamacadda Carabta. Inta badan ururkaan waxaa lagu xantaa cid gaar ah inay gacanta ku hayso oo ay maalgashato waana Sacuudiga – go’aanada uu gaaro Sacuudiga ayaana ka shaqeeya ururka. Waa sida Mareykanka u maalgashado NATO si uu ugu duulo wadamo kale oo horey u dhacday sida Ciraaq iyo Afgaanistaan.

Madaxda Soomaaliya inta badan shirarka caalamka waxay ka sheegaan dhibaatooyinka haysato Soomaaliya iyo garab istaaga ay u baahan yihiin balse waa laga dhegaystaa meeshaasna waa loogu tagaa hadalada ay ku hadleen madaxda Soomaalida, iyaguna ma gartaan inay isbeddel la yimadaan oo dalkooda marxaladaasi ka saaraan si asaagooda aysan u yasin.

Nasiib-xumada haysato dowladnimada Soomaaliya ayaa ah dalkii oo lagu xukumo nidaamka 4.5 oo aan awood u lahayn inuu soo saaro hoggaamiye karti iyo aqoon duruqsan u leh hoggaamin ummad sida Soomaaliya oo kale oo kasoo kabsanaayo dagaal sokeeye, lagana cabsi qabo inuu markale ka dhaco.

Madaxweynaha Suuriya Bashaar Al-asad ayaa weerar ku qaaday dalka Turkiga, xilli uu khudbad ka jeedinayay shir madaxeedka Jaamacadda Carabta Jimcihii, iyadoo madaxda kale ee Carabta ay soo dhaweeyeen inuu dib ugu soo laabto safka hore waddamada.

“Waxaa jira arrimo badan oo aysan jirin erayo ku filan ama shir madaxeedyo, oo ay ku jiraan dembiyada hay’adda Sahyuuniyadda [Israa’iil] … ayuu yidhi.

Waxay ahayd markii ugu horeysay ee Assad uu ka soo muuqdo ururka Jaamacadda Carabta tan iyo markii la hakiyey nidaamkiisa sannadkii 2011-kii, sababo la xiriira cadaadiska naxariis darada ah ee uu ku hayo dibad-baxayaasha dimoqraadiyadda, kaasoo horseeday iskahorimaad galaaftay nolosha 500,000 oo qof.

Turkiga ayaa taageeray mucaaradka Suuriya wuxuuna faragelin militari ku sameeyay waqooyiga Suuriya, halka Assad uu taageero muhiim ah ka helay Ruushka iyo Iiraan.

Inta badan dowladaha Carabta ayaa sidoo kale xiriirka u jaray Nidaamka Bashaar Al-Asad kadib tacadiyada ka dhanka ah dibadbaxayaasha iyo shacabka, balse qaar badan ayaa dib u soo celiyay kadib markii ay ku gacan sarreeyeen dagaalka Suuriya.

Bashaar Al-Asad ayaa khudbadiisa waxa uu sidoo kale ugu baaqay dowladaha Carabta in aysan midba midka kale faragelin “arimaha gudaha” isla markaana ay ka hortagaan “faragelinta shisheeye”, isagoo sheegay in dalalka Carabta ay awoodaan inay wax ka qabtaan arrimahooda.

“Waxaan rajeynayaa in ay bilow u noqon doonto waji cusub oo ah fal Carbeed ee isku duubnida dhexdeena ah, nabadda gobolka, horumarka iyo barwaaqada halkii ay ka ahaan lahaayeen dagaal iyo burbur,” ayuu Assad ku sheegay shirkii Jeddah.

Markii ay madaxdu soo galeen hoolka weyn, waxa ay madaxweyne Asad salaan iyo salaan is dhaafsadeen madaxweynaha Masar Cabdifataax Al-sisi, ka hor xafladda furitaanka waxa uu la kulmay madaxweynaha Tunisiya iyo madaxweyne ku xigeenka Imaaraadka Carabta.

“Waxaan jeclaan lahaa inaan si cod dheer ah ugu soo dhaweeyo Suuriya inay dib ugu soo laabato kursigeeda walaalaheed,” ayuu yiri ra’iisul wasaaraha Aljeeriya Ayman Benabderrahmane oo khudbad ka jeediyay furitaanka shirka.

“Waan ku faraxsanahay maanta ka soo qaybgalka shirkan Madaxweynaha Suuriya Bashaar Al-asad,” ayuu yiri Dhaxal sugaha Boqortooyada Sacuudiga, Maxamed Bin Salmaan, oo ah dhaxal-sugaha Boqortooyada, isagoo hadalkiisa sii wata, isagoo intaas ku daray inuu rajeynayo in soo laabashada ay horseedi doonto “xasilooni” Suuriya.

Dowladda Qadar maku qanacsan tahay soo laabasahda Suuriya?

Isku duubnida Asad waxay u ahayd Sucuudiga oo si weyn u taageeray mucaaradka Suuriya oo taageeray kooxaha fallaagada ah marxaladihii hore ee dagaalka Suuriya waxayna ku eedeeyeen Assad, oo ah xulafada Iiraan, inuu ku shaqeeyo “mashiinta wax disha”.

Dib ugu noqoshada dalka Suuriya, boqolaal ka tirsan mucaaradka waqooyiga ee fallaagada ayaa mudaaharaad ka dhigay dhaqancelinta Asad iyagoo ku dhawaaqaya “dadku waxay rabaan burburka nidaamka”, iyagoo u qeylinaya dibadbaxyada ruxay Suuriya iyo dalalka kale ee Carabta 2011-kii.

Khudbadiisa, Assad waxa uu uga mahadceliyey Amiir Maxamed “doorka weyn ee uu ka qaatay iyo dadaalka xooggan ee uu u galay horumarinta dib-u-heshiisiinta gobolkayaga”.

Si kastaba ha ahaatee, waddan kasta oo gobolka ka tirsan ma uusan u hamuun qabin in uu hagaajiyo xiriirka uu la leeyahay Assad.

Mid ka mid ah hoggaamiyeyaasha muhiimka ah ma maqal isaga oo hadlaya: Amiirka Qadar Tamim bin Hamad al-Thani, oo 2018 ku tilmaamay madaxweynaha Suuriya dambiile dagaal.

Al-Thani ayaa ka dhoofay Jeddah ka dib markii uu hogaaminayay wafdiga dalkiisa, sida lagu sheegay bayaan uu soo saaray Amiirka Qadar Emiri Diwan oo warbaahinta loo qeybiyay xilli uu Assad hadlayay, mana uusan jeedin ciwaan u gaar ah.

Wakaaladda wararka ee Suuriya ayaa sheegtay in Amiirka iyo Assad ay is gacan qaadeen oo ay si kooban uga hadleen ka hor inta uusan shirku bilaaban – balse ma jiro wax war ah oo ka soo baxay warbaahinta Qadar.

Sarkaal Carbeed ayaa u sheegay wakaalada wararka ee Reuters in Amiirka uusan wax shirar ah oo laba geesood ah yeelanin uuna ka baxay shir madaxeedka ka hor inta uusan hadlin Asad.

Qadar ayaa sheegtay in bishan aysan caadi ka dhigi doonin xiriirka kala dhaxeeya dowladda Bashaar Al-Asad balse waxa ay xustay in tani aysan caqabad ku noqon doonin dib u soo noqoshada Jaamacadda Carabta.

Marka laga eego dhinaca Riyaadh, shir-madaxeedka guulaysta waxa ku lug leh ballanqaadyo la taaban karo oo ka yimid Suuriya oo ku saabsan arrimo ay ka mid yihiin qaxootiga dagaalka iyo ganacsiga, ayuu yidhi Torbjorn Soltvedt oo ka tirsan shirkadda sirdoonka khatarta ah ee Verisk Maplecroft.

Ka qayb galka Assad ee shirkan waxa ay ahayd mid astaan u ah kaligii-taliyaha oo dib ugu biiray ururka Carabta ka dib markii laga joojiyey xubinimadii Jaamacadda oo ay go’doomiyeen inta badan gobolka in ka badan toban sano, sababo la xidhiidha caburinta arxan darada ah ee uu ku hayo mudaaharaadyada isaga ka dhanka ah iyo xasuuqii uu gaystay intii lagu jiray dagaalka Suuriya. .

Sacuudi Carabiya ayaa si adag uga soo horjeesatay Asad wax yar ka dib markii ay dhibaatada Suuriya ka dillaacday 2011-kii, laakiin waayadan dambe waxay beddeshay dagaalkeeda iyada oo ay weheliyaan dalal badan oo Carbeed oo shirka ku matalaya – inkastoo ay diiddan yihiin reer galbeedka iyo qaar badan oo Suuriyaan ah oo weli u arka dembiile dagaal.

Asad oo galinkii danbe ee jimcaha soo dhex galay goobtii uu shirku ka dhacayay ee magaalada Jiddah ee dalka Sucuudiga, waxa uu gacmaha u fidiyay dhaxal-sugaha Boqortooyada Sucuudiga Maxamed Bin Salmaan, kaas oo labadoodaba qabtay kana dhunkaday Assad dhabanka.

Kadib waxa uu gacan qaaday dhigiisa Masar Cabdel Fattah al-Sisi. Labada hoggaamiye ayaa dhoola caddeeyey, gacmahana is tusay, madaxana kor u fooraray markii ay sheekaysanayeen.

Maxay Dowladda Soomaaliya ka sheegtay Shirka?

Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud (4.5) oo ka qeybgalay shirka Meertada 32-aad ee Shir-madaxeedka Jaamacadda Carabta ayaa Khudbadiisa kula wadaagay Boqorrada, Amiirrada, Madaxweyneyaasha iyo Hoggaamiyeyaasha Carbeed horumarka ka jira dalka, fursadaha iyo caqabadaha ku xeeran dowladnimada Soomaaliya.

Madaxweynaha ayaa tilmaamay in dowladda Soomaaliya ay waddo howlgallo qorsheysan oo dalka lagaga xoreynayo argagixisada Alshabaab, loona diyaarinayo Ciidanka Soomaaliyeed in ay si buuxda ula wareegaan amniga dalka, iyadoo ay qorsheyaashaas barbar socdaan hiigsiyo qaran oo ku aaddan deyn cafinta Soomaaliya iyo xasilinta siyaasadeed ee dalka.

“Waa inaan dardargelinno iskaashiga iyo wax-wadaqabsiga heer Carbeed. Soomaaliya maanta waxay ka soo kabanaysaa duruufo adag oo ay dhabar adeyg ku wajaheen shacabka Soomaaliyeed, waxaan rajaynaynaa in aad sii laba jibaartaan garab istaagga walaalnimada ah ee aad noo muujiseen. Soomaaliya xasilloon oo hurumarsan waxay guul u tahay dhammaan dalalka Carabta”.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed ay soo dhaweynayaan dib ugu soo noqoshada Jamhuuriyadda Suuriya ee Madasha Jaamacadda Carabta, isagoo dhanka kale xoojiyey baaqii Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ee ku wajahnaa walaalaha dalka Suudaan in ay joojiyaan dagaalka, wadahadallna ku dhameeyaan xaaladda ka taagan dalkaas.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa Hoggaamiyeyaasha xusuusiyey in dalalka Carabta ay ka jiraan dhibaatooyin badan oo ay ugu horreeyaan amni xumo, xasillooni darro siyaasadeed iyo dhibaatooyin dhaqaale, wuxuuna ugu baaqay in loo midoobo sidii loo wajihi lahaa caqabadahaas.

Hadalka madaxweynaha Soomaaliya kama muuqan hadal diblomaasiyadeed si cad ayuuna u sheegay soo dhaweyntiisa kusoo noqoshada Suuriya ee ururka Jaamacadda Carabta. Inta badan ururkaan waxaa lagu xantaa cid gaar ah inay gacanta ku hayso oo ay maalgashato waana Sacuudiga – go’aanada uu gaaro Sacuudiga ayaana ka shaqeeya ururka. Waa sida Mareykanka u maalgashado NATO si uu ugu duulo wadamo kale oo horey u dhacday sida Ciraaq iyo Afgaanistaan.

(The New Arab Staff, AFP, iyo Reuters)

Qoraalkaan waxaa horey loogu daabacay Machadka Difaaca iyo Darasaadka Caalamiga ee Soomaaliyeed, waxaana qoray Cabdijabaar Sh. Axmed oo ka tirsan indheergaradyada machadka iyo sidoo kale ah macalimiinta ka tirsan Jaamacadda Dowladda iyo Dhaqaalaha. Waxaana ogalaansho ka haysanaa Masuuliyiinta Machadka SIDIS. 

Xiriirka Shiinaha iyo Ruushka, waa xiriir caalamiga ah ee ka dhexeeya Jamhuuriyadda Shacbiga Shiinaha iyo Federaalka Ruushka. Xiriirka Diblomaasiyadeed ee Shiinaha iyo Ruushka ayaa soo hagaagay ka dib markii la burburiyay Midowgii Sofiyeeti lana aasaasay Federaalka Ruushka 1991. Aqoonyahan Maraykan ah oo lagu magacaabo Joseph Nye waxa uu yidhi:

Burburkii Midowgii Soofiyeeti, isbahaysigii Mareykanka-Shiinaha ee dhabta ahaa wuu dhamaaday, waxaana bilaabmay isu soo dhawaansho Shiinaha iyo Ruushka. 1992-kii, labada dal waxay ku dhawaaqeen inay wadaan “iskaashi wax-ku-ool ah”; 1996kii, waxay u dhaqaaqeen dhanka “iskaashi istiraatijiyadeed”; iyo 2001, waxay saxiixeen heshiis “saaxiibtinimo iyo iskaashi”

Labada dal waxay wadaagaan xuduud dhuleed kaas oo la calaamadeeyay 1991, waxayna saxiixeen heshiiska deris-wanaagga iyo iskaashiga saaxiibtinimo ee 2001, kaas oo dib loo cusbooneysiiyay Juun 2021 shan sano oo dheeraad ah.

Habbeenimadii 2013-kii booqashadii wafdiga heerkiisa sarreeyo ee Moscow ee hogaamiyaha Shiinaha Xi Jinping, madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin wuxuu sheegay in labada waddan ay sameynayaan xiriir gaar ah. Labada dal ayaa ka dhaxeeya xiriir dhow oo dhanka militariga, dhaqaalaha, iyo siyaasadda ah, iyagoo iska kaashanaya arrimo kala duwan oo caalami ah.

Faalleeyayaashu waxay ka doodeen in iskaashiga istiraatijiyadeed ee laba geesoodka ahi uu ka dhigan yahay isbahaysi. Ruushka iyo Shiinaha ayaa si rasmi ah ugu dhawaaqay xiriirkooda “Aan xulafo ahayn, laakiin ka wanaagsan xulafada”

Xariirka taariikhiyeed ee Shiinaha iyo Ruushka

Xiriirka u dhexeeya Shiinaha iyo Ruushka wuxuu dib ugu laabanayaa qarnigii 17aad, markii boqortooyadii Qing ay isku dayday inay ka saarto dadka Ruushka ah ee Manguliya, waxay ku dhammaatay saxiixa Heshiiskii Nerchinsk. Boqortooyadii Ruushku waxay xoojisay maamulkeeda bariga fog ee Ruushka qarnigii 19-aad, ka dib markii la qabsaday qayb ka mid ah Manguliyada Shiinaha (1858-1860).

Manguliya (Manchuria) waa gobol taariikhi ah iyo juquraafi ah oo ku yaal Waqooyi Bari Aasiya oo ka kooban dhammaan Waqooyiga Bari ee Shiinaha iyo qaybo ka mid ah Bariga Fog ee Ruushka.

Intii lagu jiray dagaalkii qaboobaa, Shiinaha iyo Midowgii Sofiyeetka waxay ahaayeen kuwo iska soo horjeeda ka dib markii Sino-Soviet ay kala qaybsameen 1961, kuna tartamayeen xakamaynta dhaqdhaqaaqa shuuciga ee adduunka. Waxaa jirtay suurtogalnimo weyn oo dagaal weyn oo dhexmari kara labada ummadood horraantii 1960-kii; dagaal kooban oo xuduudeed ayaa dhacay 1969. Cadawnimadaasi waxay bilawday inay yaraato kadib markii uu geeriyooday gudoomiyihii Xisbiga Shuuciga ee Shiinaha Mao Zedong 1976, laakiin xiriirkoodu wuu liitay ilaa burburkii Midowgii Soofiyeeti 1991kii.

Bishii Diseembar 23, 1992, madaxweynaha Ruushka Boris Yeltsin ayaa booqashadiisii ugu horeysay ee rasmi ah ku tagay Shiinaha, halkaas oo uu kula kulmay xoghayaha guud ee CCP Jiang Zemin iyo madaxweynaha Shiinaha Yang Shangkun. Bishii Diseembar 1996, dhamaadkii booqashadii Ra’iisul Wasaaraha Shiinaha Li Peng ee Moscow, Ruushka iyo Shiinaha ayaa soo saaray war-murtiyeed wadajir ah oo ay ku ballanqaadayaan in ay dhisaan “iskaashi loo siman yahay oo la isku halayn karo”. Arrintaan ayaa loo fahmi karaayey tartanka ugu weyn ee masraxa siyaasadda caalamka.

Sannadkii 2001-dii, xiriirka dhow ee labada dal waxa uu ahaa mid rasmi ah oo lagu saxiixay heshiiska deris-wanaagga iyo iskaashiga saaxiibtinimada, kaas oo socday muddo labaatan sano ah oo istiraatiji ah, dhaqaale, iyo – muran iyo doodba – heshiis milatari oo qarsoon. Bil ka hor inta aan heshiiska la saxiixin, labada dal waxay ku biireen shuraakada yaryar ee Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, iyo Uzbekistan ee Ururka Iskaashiga Shanghai (SCO). Illaa 2022, ururka ayaa laga filayaa in uu ka hortago saamaynta sii kordheysa ee barnaamijka milatariga Mareykanka ee Bartamaha Aasiya.

Shiinaha hadda waa iibsadaha ugu muhiimsan iyo dalalka shatiga u haysta qalabka militariga ee Ruushka, kuwaas oo qaarkood ay gacan ka geysteen casriyeynta Ciidanka Xoreynta Shacabka. Shiinaha sidoo kale waa ka faa’iidaystaha ugu weyn ee Ruushka Bari Siberiya ee dhuumaha saliidda ee Badweynta Baasifigga.

Markii Shiinuhu isku dayay inuu xiriir dhow la yeesho Ruushka 2013, dowladda Ruushku waxay markii horeba haysatay boos celin. Si kastaba ha ahaatee, cunaqabataynta Maraykanku ku soo rogay Ruushka ee ku saabsan qabsashadii 2014 ee Crimean-ka ayaa Ruushka ku riixday inuu xiriir diirran oo uu la yeesho Shiinaha.

Liam Carson, oo ah dhaqaaleyahan reer Yurub ah oo ku takhasusay dhaqaalaha, ayaa yiri 2019:

Siyaasad-dejiyeyaasha labada waddan waxay si firfircoon isugu dayeen inay xoojiyaan xiriirka ganacsi sannadihii la soo dhaafay. Mana aha wax iska caadi ah in sare u kaca ganacsiga Ruushka iyo Shiinaha uu ku soo beegmay xilli Maraykanku uu sii adkeeyay cunaqabataynta Ruushka, walaaca laga qabo dagaalka ganacsi ee Maraykanka iyo Shiinaha ayaa sii xoogaystay.

Sannadkii 2019, labada waddanba waxay saluug weyn ka qabeen Maraykanka. Dhanka Shiinaha, arrimuhu waxay ahaayeen xakamaynta badda Koonfurta Shiinaha, siyaasadaha ganacsiga, iyo siyaasadda tignoolajiyada. Dhanka Ruushka, arrinta ugu weyn waxay ahayd ganaaxyo dhaqaale oo daran oo ay soo rogeen Mareykanka iyo Yurub si loo ciqaabo qabsashadii Ruushka ee gobolka Crimea ee Yukrayn. Shiinaha iyo Ruushka, si kastaba ha ahaatee, way ku kala duwan yihiin siyaasadaha qaarkood. Shiinuhu ma aqoonsana qabsashada Ruushka ee Crimea, Ruushkana ma taageersana sheegashada Shiinaha ee badda koonfurta Shiinaha. Si kastaba ha ahaatee, Shiinaha iyo Ruushka ayaa hadda ku naaloonaya xiriirkii ugu fiicnaa ee ay lahaayeen tan iyo dabayaaqadii 1950-meeyadii. In kasta oo ayan lahayn isbahaysi rasmi ah, labada waddan waxa ay leeyihiin heshiis aan rasmi ahayn oo ay isku dubaridaan dhaqdhaqaaqyada diblomaasiyadeed iyo kuwa dhaqaale, iyo in la dhiso isbahaysi ka dhan ah Maraykanka. Yaroslav Trofimov, oo ah madaxa wariyaasha arrimaha dibadda ee The Wall Street Journal, ayaa ku dooday 2019:

In kasta oo aanay maanta jirin is-faham fakir oo muuqda oo u dhexeeya Ruushka iyo Shiinaha, haddana labada dawladood waxay wadaagaan cadaawad ay u qabaan diidmada, shakiga qotada dheer ee faragelinta reer galbeedka iyo rabitaan xooggan oo ah inay ku soo rogaan xakameyn adag oo ay ku hayaan bulshooyinkooda. Mudane Xi waxa uu madax ka noqday dadaallo lagu doonayo in lagu cirib tiro musuqmaasuqa laguna xoojiyo doorka xisbiga shuuciga ah ee dhaqaalaha iyo guud ahaan bulshada— olole la mid ah dadaalkii hore ee Mudane Putin uu ku doonayay in uu ku damiyo oligarchs-ka Ruushka uuna jebiyo mucaaradka siyaasadeed. Shiinaha waxaa dhiirigeliyay sharciga Ruushka ee lagu xakameynayo ururada aan dawliga ahayn, halka saraakiisha Ruushku ay muujiyeen sida ay ula dhacsan yihiin faafreebka internetka ee Shiinaha ee dhammaystiran iyo qorshaha “deymaha bulshada” ee lagu qiimeynayo muwaadiniinta iyadoo lagu saleynayo daacadnimadooda iyo dhaqankooda.

Duulaanka Ruushka ee Yukrayn

Xi iyo Putin waxay kulmeen Febraayo 4, 2022, intii lagu jiray isu diyaarinta ciyaaraha Olombikada ee 2022 ee Beijing waliba intii lagu jiray xooggaga weyn ee Ruushku uu ka dhisay xadka Yukrayn, iyadoo labadooduba ay muujiyeen in labada waddan ay ku dhow yihiin inay ku midoobaan isbahaysigooda ka dhanka ah Mareykanka iyo in labada ummadood ay wadaagaan ballan-qaadyadooda.Warbixinnada sirdoonka reer galbeedka ayaa sheegay in Shiinuhu uu ka codsaday Ruushka in uu sugo si uu ugu duulo Yukrayn ilaa inta ay ka dhammaanayso ciyaaraha Olombikada ee Beijing 20-ka Febraayo. Wax yar ka hor duulaanka, warbaahinta Shiinaha ayaa ku celisay hadaladii Ruushka ee ahaa in ciidamada Ruushka laga soo saarayo xadka Yukrayn.

Febraayo 22, laba maalmood ka hor duulaankii Yukrayn, qoraal sir ah oo The Beijing News’ Horizon News ayaa lagu daabacay qoraal faahfaahsan oo tilmaamayo kuna saabsan sida looga warbixinaayo qalalaasaha Yukrayn; boostada dowladda ayaa ka codsatay tifaftirayaasha inay la socdaan faallooyinka aan wanaagsanayn, si ay u isticmaalaan oo keliya calaamadaha ay wadaagaan warbaahinta dowladda ee Shiinaha, waxayna tiri “Ha soo dhejinina wax aan u fiicnayn Ruushka ama reer galbeedka. Aan dib u eego erayadaada ka hor intaanan la daabacin” Febraayo 25, 2022, maalin ka dib duulaankii Ruushka ee Yukrayn, madaxweyne Putin wuxuu u sheegay Xi mar uu taleefoon kula hadlay in Ruushku uu aad u danaynayo inuu wada xaajood heer sare ah la galo Yukrayn, sida ay sheegtay wasaaradda arrimaha dibadda Shiinaha.

Shiinuhu wuxuu diiday inuu cambaareeyo duulaanka Ruushka ee Yukrayn, dacaayad Ruushku ku celceliyay oo ku saabsan dagaalka, ka soo horjeeda cunaqabataynta dhaqaale ee ka dhanka ah Ruushka, Shiinaha wuxuu ka aamusay cambaaraynta Ruushka ee Qaramada Midoobay ee dagaalka Yukrayn.

Sannadkii 2022, Ruushku wuxuu Taiwan ku daray liiska dowladaha iyo dhulalka shisheeye ee geysta “ficillada aan saaxiibtinimo ahayn” ee ka dhanka ah duullaanka milatari ee Yukrayn. Hogaamiyaha Shiinaha Xi Jinping ayaa u xaqiijiyay Vladimir Putin taageerada Shiinaha ee “madaxbanaanida iyo amniga” ee Ruushka bishii Maay.

Bishii Abriil 2022, wareysi uu siiyay wargeyska Talyaaniga Corriere della Sera, saynisyahan siyaasadeed ee Ruushka u dhashay Sergey Karaganov, oo loo arko inuu ku dhow yahay madaxweyne Vladimir Putin, ayaa sheegay in Ruushka “ay noqon doonto mid aad u isku dhafan oo aad ugu tiirsan Shiinaha”, isagoo sii sheegay “Shiinuhu waa Xulafadayada iyo saaxiibadayada dhow iyo isha ugu weyn ee xoogga Ruushka marka laga reebo dadka Ruushiyanka laftooda.”

Bishii Juun 2022, hogaamiyaha Xisbiga Shuuciga Shiinaha Xi Jinping ayaa la soo wacay, waxaana soo wacay madaxweyne Putin halkaas oo uu ku xaqiijiyay taageerada Ruushka ee arrimaha amniga isagoo leh “dhammaan dhinacyada waa inay si mas’uuliyadi ku jirto u xalliyaan xiisaddaYukrayn”.

Madaxweynaha Yukrayn Volodymyr Zelenskyy ayaa sheegay in Shiinuhu uu leeyahay awood dhaqaale oo uu ku cadaadiyo Putin si uu joojiyo dagaalka, isagoo raaciyay “Waxaan hubaa in la’aanteed suuqa Shiinaha ee Ruushka, Ruushku uu dareemayo go’doon dhaqaale oo dhamaystiran. Taasi waa wax uu Shiinuhu samayn karo – in la xaddido ganacsiga Ruushka ilaa dagaalku ka dhammaanayo.” Bishii Agoosto 2022, Zelenskyy wuxuu sheegay in tan iyo bilowgii dagaalka Yukrayn, madaxweyne Xi Jinping uu diiday dhammaan codsiyadiisa wadahadal toos ah.

Bishii Maarso 2023, majaladda Politico ayaa soo warisay in shirkadda hubka ee dowladda Shiinuhu leedahay ee Norinco ay u soo rartay Ruushka qoryaha darandooriga u dhaca, qaybo ka mid ah diyaaradaha aan duuliyaha lahayn, iyo hubka dagaalka intii u dhaxaysay Juun iyo Diseembar 2022, iyada oo qaar ka mid ah shixnadaha ay marayeen dalal saddexaad oo ay ku jiraan Turkiga iyo Imaaraadka Carabta.

20–22 Maarso 2023, madaxweyne Xi Jinping waxa uu booqday Ruushka waxa uuna la kulmay Vladimir Putin si rasmi ah iyo mid aan rasmi ahaynba. Wuxuu ahaa kulankii ugu horeeyay ee caalami ah oo uu yeesho Vladimir Putin tan iyo markii maxkamada caalamiga ah ee dambiyada ay soo saartay warqad lagu soo xirayo.

Mudan xaduuddeedka ka dhaxeeya labada dowladeed

Maay 29, 1994, intii lagu guda jiray booqashadii ra’iisul wasaaraha Ruushka Viktor Chernomyrdin ee Beijing, mas’uuliyiinta Ruushka iyo Shiinaha waxay saxiixeen heshiis ku saabsan Nidaamka Maareynta Xuduudaha Shiinaha iyo Ruushka oo loogu talagalay in lagu fududeeyo ganacsiga xuduudaha iyo ka hortagga fal-dembiyeedka.

3-dii Sebteembar ee sanadkaas, waxaa la saxiixay heshiis xadeyn, kaas oo lagu hagaajinayo soohdinta 55-km oo hore loogu muransanaa xuduudda galbeedka Shiinaha iyo Ruushka. Ka dib calaamadii u dambaysay ee la sameeyay horraantii 2000-meeyadii, waxa ay qiyaastay 4,209.3 kiiloomitir (2,615.5 mi), waana xuduudka caalamiga ah ee lixaad ee ugu dheer.

Xuduudka Shiinaha iyo Ruushka ama xadka Shiinaha iyo Ruushka waa xuduud caalami ah oo u dhaxaysa Shiinaha iyo Ruushka. Ka dib kala soociddii kama dambaysta ahayd ee la sameeyay horraantii 2000-meeyadii, waxay cabbirtaa 4,209.3 kiiloomitir (2,615.5 mi), waana xuduudda caalamiga ah ee lixaad ee ugu dheer. Sida laga soo xigtay wakaaladda xudduudaha Ruushka, laga bilaabo Oktoobar 1, 2013, Waxaa jira in ka badan 160 marin xuduudeed oo u dhexeeya Ruushka iyo Shiinaha, dhammaan xuduudahan ayaa furan 24 saacadood. Waxaa jira meelo la isaga gudbo oo heshiisku dhigay oo ay ka mid yihiin isgoysyada tareenada, isgoysyada jidadka-weyn, isgoysyada webiga, iyo inta badan isgoysyada doomaha.

Heshiiskii dhammaystirka ahaa ee 2004 ee u dhexeeya Jamhuuriyadda Dadka Shiinaha iyo Federaalka Ruushka ee Qaybta Bari ee Xuduudka Shiinaha-Ruushka ayaa sheegay in Ruushku aqbalayo wareejinta qayb ka mid ah Abagaitu Islet, dhammaan Yinlong (Tarabarov) Island, qiyaastii nus ee Bolshoy Ussuriysky Island, oo ay la socdaan qaar ka mid ah jasiiradaha ku xiga, Shiinaha. Muran xuduudeed oo u dhexeeyay Ruushka iyo Shiinaha, oo taagnaa tan iyo markii Jabaanku soo galeen Manguliyada ee 1931, ayaa sidaas lagu xalliyay. Jasiiradahan Amur River, ilaa waagaas, waxaa maamuli jiray Ruushka, waxaana sheegan jiray Shiinaha. Munaasabadda ayaa ahayd mid lagu kobcinayo dareenka dib-u-heshiisiinta iyo iskaashiga labada dal ee madaxdooda. Wareejinta waxaa ansixiyay labada Kongress-ka ee kala ah National People’s Congress iyo Duma State Russia. Xafladda wareejinta rasmiga ah waxay ka dhacday Oktoobar 14, 2008.

Xiriirka dhaqaalle ee Shiinaha iyo Ruushka

Xiriirka dhaqaale ee u dhexeeya Ruushka iyo Shiinaha ayaa muujinaya isbeddello isku dhafan. Ganacsiga labada dal waxa uu gaaray inta u dhaxaysa $5 bilyan iyo $8 bilyan sannadkii 1990-meeyadii, laakiin waagaas wixii ka dambeeyay wuu sii kordhayey. Waxay gaartay $100 bilyan – yoolkii hore – ilaa xiisaddii hoos u dhaca dhaqaalaha dunidda ee 2008 ay soo dhex gashay ganacsigooda. Ganacsiga labada dal ayaa dib u dhac ku yimid ilaa $60 bilyan 2015 iyo 2016 laakiin wuxuu bilaabay inuu mar kale soo kabsado 2017. Labada dal waxay rajeynayaan inay kor u qaadaan mugga ganacsiga ilaa $200 bilyan marka la gaaro 2024.

Putin iyo Xi Jinping oo jooga kulan madaxeedka Ururka Iskaashiga Shanghai 2022

Intii u dhaxaysay 2008 iyo 2009, markii Ruushku ay soo food saartay dhibaato dhaqaale, waxaa aad u kordhay amaahda Shiinaha. Isbeddelkan, si kastaba ha ahaatee, ma sii waarin. Laga bilaabo 2013, amaahashadu waxay bilowday inay si joogto ah u kororto.

Nooca ugu weyn ee iskaashiga ee xiriirka dhaqaale ee adag ee u dhexeeya Ruushka iyo Shiinaha waa ganacsi. Laga soo bilaabo 2003 ilaa 2013, ganacsiga labada dhinac ayaa kordhay 7.7 jeer; 2014-kii baaxadda hawlgallada laba geesoodka ah ayaa sii kordhay xitaa in ka badan. Xiriirka ka dhexeeya Ruushka iyo wadamada reer galbeedka oo sii xumeynaya ayaa gacan ka geystay ballaarinta xiriirka dhaqaale ee Shiinaha. 2020, dhinacyadu waxay qorsheeyeen inay kordhiyaan ganacsiga laba geesoodka ah ilaa $200 bilyan. Sida laga soo xigtay Adeegga Customs Federal (FCS) ee Federaalka Ruushka, 2016 ganacsiga shisheeye ee Ruushka iyo Shiinaha ayaa gaaray $ 66.1 bilyan (2015 – $ 63.6 bilyan). Ruushku wuxuu leeyahay dheelitirka ganacsiga ee Shiinaha: 2016 dhoofinta waxay ahayd 28 bilyan, halka soo dejinta ay dhan tahay 38.1 bilyan (2015, 28.6 iyo 35.9 bilyan, dib u habeyn). Saamiga Shiinaha ee ganacsiga dibadda ee Ruushka wuxuu ka kordhay 12.1% 2015 ilaa 14.1% 2016. Tan iyo 2010, Shiinaha waa ganacsiga ugu weyn ee Ruushka.

Badi waxyaabaha uu Ruushku u dhoofiyo Shiinaha waxa ay ka yimaadaan qaybaha macdanta iyo batroolka. In ka badan kala bar badeecadaha uu Ruushka u dhoofiyo Shiinaha waxa ay ka yimaadaan shidaalka macdanta, saliidda iyo batroolka (60.7%), waxa ku xiga alwaaxda (9.4%), biraha (9%), kalluunka iyo cuntada badda (3.5%). , iyo alaabta kiimikada (3.3%). Qaybaha ugu muhiimsan ee laga keeno Ruushka ee Shiinaha waa mashiinka iyo qalabka (35.9%), dharka (13.7%), alaabta kiimikada (9.1%), dhogorta iyo dhogorta (5.6%), kabaha (5.3%), iyo alaabta guriga (3). %) Sida laga soo xigtay Maamulka Guud ee Customs-ka ee Shiinaha, ganacsiga laba geesoodka ah ee Janaayo illaa Maay 2017 wuxuu kordhay 26.1% sannadkiiba, oo dhan $ 32.3 bilyan, ganacsiga wadaagga ah ee 2017 wuxuu dhaafi karaa $ 80 bilyan Sida laga soo xigtay Wasaaradda Ganacsiga Shiinaha, laga bilaabo Janaayo 1, 2016, mugga maal-gashiga tooska ah ee Ruushku ku sameeyay Shiinaha ayaa gaaray $946.9 milyan iyo maal-gashiga Shiinaha ayaa toban jeer ka badan, sida lagu qiyaasay $8.94 bilyan.

Ka-qaybgalka ururada sida BRICS (Barasiil, Ruushka, Hindiya, Shiinaha iyo Koonfur Afrika) iyo RIC (Ruushka-Hindiya-Shiinaha) ayaa muhiimad weyn u leh xiriirka dhaqaale ee Ruushka iyo Shiinaha. Shirka Ruushka iyo Shiinaha ee lagu qabtay Shanghai, Vladimir Putin iyo Xi Jinping waxay ku nuuxnuuxsadeen in “Ruushka iyo Shiinaha waxay u taagan yihiin isbeddelka BRICS ee habka iskaashiga iyo isuduwidda dhinacyo badan oo maaliyadeed, dhaqaale iyo siyaasad caalamiyeed. Dhibaatooyinka, oo ay ku jiraan abuuritaanka iskaashi dhaqaale oo dhow, bilowga hore ee aasaaska bangiga horumarinta BRICS iyo samaynta; ballaarinta dadaallada wadajirka ah ee matalaadda iyo xuquuqda codbixinta ee dawladaha leh suuqyada soo koraya iyo dalalka soo koraya ee nidaamka dhaqaalaha caalamiga ah, maamulka, samaynta dhaqaale caalami ah oo furfuran, xoojinta iskaashiga qotoda dheer ee siyaasadda arrimaha dibadda, oo ay ku jiraan xallinta khilaafaadka gobolka.

Si loo fududeeyo dhaqdhaqaaqa maaliyadeed ee gobollada, Shiinaha iyo Ruushku waxay samayn doonaan lacag beddelasho ah. Bangiyada dhexe, oo Shiinuhu la saxiixday is beddelka lacagta, ayaa awood u leh inay amaah ku bixiyaan bangiyadooda lacagta yuan. Heshiis lacag beddelasho ah ayaa lala saxiixday Ruushka oo dhan 150 bilyan yuan ($25 bilyan). Isku beddelka lacagaha ayaa ka dhigi doona ruble iyo yuan mid xasiloon, taas oo saameyn wanaagsan ku yeelan doonta xasilloonida nidaamka maaliyadeed ee caalamiga ah. Intaa waxaa dheer, ballaarinta ganacsiga lacagta ayaa fududeyn karta hababka maalgashiga. Maalgelinta dhaqaalaha oo hadda wajahaya dhibaatooyin gaar ah sababtoo ah hoos u dhaca ruble iyo qiimaha saliidda, Shiinuhu wuxuu sameynayaa ballaarin jilicsan wuxuuna taageeraa mid ka mid ah la-hawlgalayaasheeda ugu weyn.

Shiinaha iyo Ruushka ayaa muddo dheer ku talinayay in la dhimo doorka dollarka ee ganacsiga caalamiga ah, waxayna labaduba ujeedadoodu tahay in la abuuro xaalado horumarinta ganacsiga laba geesoodka ah iyo maalgashiga labada dhinac. Heerka de-dollarization-ka ee ay doorteen waddamadu waxaa sabab u ah kobaca degdegga ah ee saamiga RMB ee lacagaha caalamiga ah iyo dejinta (Oktoobar. 2013. – 0.84%, Diseembar. 2014. – 2.17%, Febraayo. 2015. – 1.81%). Gebagebada lacagta isdhaafsiga ayaa suurtogal ka dhigaysa in la fududeeyo lacag bixinta, maadaama ay jirto ku dayashada lacagta gudaha, taas oo dedejisa habka wareejinta oo yaraynaysa kharashka beddelka. [xigasho]

2013, Shiinuhu wuxuu bilaabay abuurista hindise dhaqaale oo cusub – “Wadada xariirta cusub” ama Hindisaha Belt iyo Road. Mashruucan waxaa loogu talagalay ugu horreyn si loo xoojiyo xiriirka dhaqaalaha iyo iskaashiga iyo in la soo jiito maalgashadayaasha Aasiya iyo qaybaha kale ee adduunka si ay si firfircoon uga qayb qaataan abuurista. Hindisahani ayaa ka bilaabma Shiinaha ilaa Yurub iyada oo loo sii marayo Aasiyada Dhexe iyo Ruushka, maadaama ay tahay isku xirka saadka ee u dhexeeya Shiinaha iyo Yurub, kaas oo Bangiga Maalgelinta Kaabayaasha Aasiya uu door weyn ka ciyaari karo.

Sanadihii la soo dhaafay, Shiinaha iyo Ruushka ayaa kor u qaaday iskaashiga dhismaha kaabayaasha xuduudaha. Jidadka cusub ee gaadiidka Eurasia ayaa sidoo kale la dhisay, oo ay ku jiraan “Chongqing-Xinjiang-Europe” tareenada illaa iyo “Western Europe – Western China”, kaas oo sii mari doona Ruushka. Waqooyi-bari Shiinaha iyo Bariga fog ee Ruushka, labada waddan waxay si firfircoon u dhiirrigelinayaan dhismaha buundooyinka, dekedaha, iyo mashaariicda kale. Waxaa la qorsheeyay in la kordhiyo mugga ganacsiga laba geesoodka ah ee Shiinaha iyo Ruushka ilaa $200 bilyan dhammaadka 2020.

Ruushka ayaa sidoo kale muujiyay xiisaha uu u qabo in uu la shaqeeyo wadamada Midowga Dhaqaalaha Eurasia (EAEU). Abuuritaanka EAEU ujeedkeeda ayaa ah inuu u adeego sidii loo heli lahaa madal muhiim u ah iskaashiga dhinacyada badan leh ee gobolka, maadaama dhammaan kaqeybgalayaashu ay yihiin deris saaxiibtinimo iyo la-hawlgalayaal la leh Ruushka, iyo sidoo kale shuraako dhaqameedka Shiinaha. Ruushku waxa uu danaynayaa in uu abuuro aagga ganacsiga xorta ah ee EAEU iyo Shiinaha, iyo sidoo kale isticmaalka lacagta qaranka ee gobolkan.

Ka dib dhaqangelinta cunaqabataynta caalamiga ah intii lagu jiray dagaalkii Ruushka iyo Yukrayn, Shiinuhu wuxuu gargaar dhaqaale u fidiyay Ruushka. Wadarta guud ee ganacsiga Shiinaha ee Ruushka wuxuu ahaa rikoor cusub $190 bilyan sanadka 2022. Isla sanadkaas, Shiinaha ayaa 40% ka ahaa wax soo saarka Ruushka.

Ka ganacsiga lacagaha dalka

Nofeember 23, 2010, kulan ay yeesheen Ra’iisul Wasaaraha Ruushka Vladimir Putin oo hadda ah madaxweynaha dalka iyo Ra’iisul Wasaaraha Shiinaha Wen Jiabao, ayaa lagu sheegay in Ruushka iyo Shiinaha ay go’aansadeen in ay u isticmaalaan lacagahooda qaran ganacsi laba geesood ah, halkii ay ka isticmaali lahaayeen doolarka Maraykanka. Tallaabadan ayaa looga dan lahaa in lagu sii wanaajiyo xiriirka ka dhexeeya Beijing iyo Moscow iyo in la ilaaliyo dhaqaalahooda gudaha inta lagu jiro xiisadda dhaqaale ee 2007-2008. Ganacsiga yuan-ka Shiinaha iyo ruble Ruushku wuxuu ka bilaabmay suuqa interbank ee Shiinaha, halka ka ganacsiga yuan ee ka dhanka ah ruble uu ka bilaabmay suuqa sarifka lacagaha qalaad ee Ruushka Diseembar 2010.

Iyada oo lala kaashanayo wadamada kale ee dhaqaalaha soo koraya, shirkii BRIC ee 2010 ayaa lagu qabtay Baraasiil bishii Abriil 2010.

Sannadkii 2014, Beijing iyo Moscow waxay saxiixeen 150 bilyan yuan heshiis khad isweydaarsiga bangiga dhexe si looga fogaado loogana hortago cunaqabataynta Mareykanka.

Bishii Diseembar 2014, Wasiirka Arrimaha Dibadda Shiinaha Wang Yi ayaa ballan qaaday inuu taageero dhaqaale u fidin doono Ruushka oo uu taageero lacagta Ruble, haddii loo baahdo, iyadoo la eegayo qiima dhaca lacagta.

Ku-tiirsanaanta Ruushka ee yuan-ka Shiinaha ayaa si aad ah u kordhay ka dib markii ay weerareen Yukrayn 2022. Qaybta dhoofinta Ruushka ee yuan waxay kor u kacday 16% Diseember 2022, marka la barbardhigo 0.4% ka hor duulaanka, halka saamiga wax soo dejinta ee lagu bixiyo yuan uu kordhay 23. %, ilaa 4% ka hor. Saamiga Yuan ee ganacsiga suuqa saamiyada ee Ruushka ayaa kordhay min 3% ilaa 33% Ku dhawaad 50 hay’adood oo maaliyadeed ayaa bixinayay xisaabaadka kaydinta yuan marka la gaaray 2023, qoysaskuna waxay haysteen ku dhawaad $6 bilyan oo yuan bangiyada Ruushka ah dhamaadkii 2022.

Guud ahaan, xiriirka rasmiga ah ee ka dhexeeya Jamhuuriyadda Shacbiga Shiinaha iyo Federaalka Ruushka ayaa la cusboonaysiiyay saddex jeer tan iyo markii la aasaasay xiriirka diblomaasiyadeed ee 1991. Laga bilaabo sida “deris-wanaagga iyo faa’iidada wadaagga ah” Diseember 1992, waxay u xuubsiibatay “iskaashi wax-ku-ool ah” Sebteembar 1994, iyo ugu dambayntii “iskaashi istiraatijiyadeed ee isuduwidda” bishii Abriil 1996. Bishii Sebteembar 1999, labada waddan waxay bilaabeen inay si wadajir ah u dhisaan xarun tamarta Nukliyeerka ah ee Lianyungang, Gobolka Jiangsu oo leh awood lagu rakibay 2 milyan oo kW.

Beijing iyo Moscow waxa ay ka wada shaqaynayaan sidii ay u qaabayn lahaayeen “duni badan oo cadaalad ah”, xiriirka labada dalna waxa uu hadda marayaa heerkii ugu sarreeyey ee taariikhdooda,” ayuu madaxweyne Vladimir Putin ku sheegay maqaal uu soo saaray ka hor booqashadiisa. Dhigiisa Shiinaha, Xi Jinping, oo ku wajahan caasimadda Ruushka.

Beijing iyo Moscow waxa ay ka wada shaqaynayaan sidii ay u qaabayn lahaayeen “duni badan oo cadaalad ah”, xiriirka labada dalna waxa uu hadda marayaa heerkii ugu sarreeyey ee taariikhdooda,” ayuu madaxweyne Vladimir Putin ku sheegay maqaal uu soo saaray ka hor booqashadiisa. Dhigiisa Shiinaha, Xi Jinping, oo ku wajahan caasimadda Ruushka.

Labada waddan waxay ku mashquulsan yihiin qaabeynta “adduunyo badan oo isku dhafan,” ayuu yiri Putin, isagoo amaanay dadaallada caalamiga ah ee Beijing ee Eurasian ee hoos yimaada Beijing’s Eurasian international efforts under the One Belt, One Road Initiative, iyo sidoo kale Hindisaha Amniga Caalamiga ah ee Shiinaha, odoroska dhammaystiran, iskaashi, iyo ammaan waara.

“Dunidu maanta waxay ku socotaa isbeddello qotodheer oo aan la arki karin qarniga,” Xi ayaa ku qoray maqaal uu ku daabacay Rossiyskaya Gazeta. “Habka taariikhiga ah ee nabadda, horumarka iyo iskaashiga guul-guuleysiga waa mid aan la joojin karin. Isbeddellada jira ee isku-dhafka adduunka, caalimaynta dhaqaalaha iyo dimoqraadiyadda weyn ee xiriirka caalamiga ah waa kuwo aan laga noqon karin.

Dalalkaan iyagoo isku haaya muran xaduudo ayay haddana danahooda qaran ka shaqeeyeen, waxaana taasi ugu wacan tartanka ay kula jiraan dalalka reer galbeedka oo iyaga raba inay dunida hoggaanka u hayaan.