Qaramada Midoobay ayaa dalka Britain ku tilmaantay mid ka mid ah dalalka ugu waxqabadka xun marka la eego heerka saboolnimada carruurta ee 39 xubnood ee Ururka Iskaashiga Dhaqaalaha iyo Horumarinta (OECD) iyo Midowga Yurub.

Warbixin la daabacay Arbacadii, Sanduuqa Carruurta ee Qaramada Midoobay (UNICEF) ayaa ku qiyaastay in ku dhawaad 70 milyan oo carruur ah oo ku nool waddamada dhaqaalahoodu sarreeyo iyo kuwa sareba ay ku nool yihiin faqri. Kaarka Warbixinta Innocenti 18 waxa uu ku salaysan yahay tira koobkii ugu dambeeyay ee la heli karo ee saboolnimada carruurta, iyo sidoo kale horumarka qaran kasta uu ka sameeyay wax ka qabashada dhibaatada laga bilaabo 2012 ilaa 2021.

Boqortooyada Midowday (UK) ayaa gashay dalka ugu hooseysa qiimeynta, iyadoo ay ku jirta kaalinta 37aad, iyadoo ka sareysa Turkiga iyo Kolombia. Halka dalalka bartamaha iyo bariga Yurub sida Poland, Slovenia, Latvia, iyo Lithuania ay si weyn hoos ugu dhigeen saboolnimada carruurta tobankii sano ee la soo dhaafay, Boqortooyada Midowday waxaa soo gaaray koror 20% ah, sida lagu sheegay warbixinta.

UNICEF ayaa ka digtay in ku koridda deegaan sabool ah ay yeelan karto saameyn xun oo nolosha ah, waxayna ugu baaqday dowladaha inay si firfircoon wax uga qabtaan arrintan.

Isagoo ka hadlaya warbixinta, madaxa fulinta ee UNICEF ee Ingiriiska Jon Sparkes ayaa sheegay in “Iyadoo dalalka qaar ee kooxdan ay qaadeen tillaabooyin lagu kordhinayo taageerada, Boqortooyada Midowday waxaan ku aragnay hoos u dhac ku yimid kharashka carruurta iyo faa’iidooyinka qoyska iyo carruur badan oo ku koraya faqri. Natiijada la daabacay ayaa sidaasi tilmaamtay.”

Afhayeen u hadlay Waaxda Shaqada iyo Hawlgabka ee Ingriiska ayaa ka jawaabtay isagoo sheeganaya in dowladdu ay kordhisay dheefaha caruurta in ka badan 10% sanadkan. Sarkaalku wuxuu intaas ku daray “waxaa jira 400,000 oo carruur ah oo ka yar iyo 1.7 milyan oo qof oo ka yar dadka saboolnimada buuxda ah marka la barbardhigo 2010.”

Joseph Rowntree Foundation (JRF) ee Boqortooyada Midowday ayaa soo wariyay bishii Oktoobar in in ka badan 1 milyan oo caruur ah oo dalka ku nool ay la kulmeen qaabkii ugu darnaa ee faqriga sanadka 2022. Waxa ay sidoo kale ku qiyaastay in tirada dadka Ingriiska ah ee la soo deristay ‘macluul’ ay kor u kacday 61% intii u dhaxaysay 2019 iyo 2022, iyada oo 3.8 milyan oo qof ay u adkaysteen heerkan saboolnimada. Tirada carruurta ‘ caydhoobay’ ayaa ku dhawaad saddex jibaarmay tan iyo 2017, taasoo calaamad u ah kor u kac 186% ah, ayay kooxdu sheegtay.

Dad badan oo ka jawaabay sahanka JRF ayaa u sheegay cilmi-baarayaasha inay inta badan ku qasbanaadeen inay sameeyaan hal cunto oo keliya maalintii si loo hubiyo in carruurtoodu ay iyaguna wax cuni karaan. In ka badan kala badh (51%) dadka waaweyn ee caydhoobay ayaa sheegay in ay si joogto ah u waayaan nadaafadda iyo alaabta nadiifinta, sida shaambo iyo daawada cadayga.

Geert Wilders, oo ah siyaasi reer Holland ah oo hadaladiisa ka dhanka ah Islaamka ay horseedeen hanjabaado dil ah, ayaa laga yaabaa inuu noqdo hogaamiyaha xiga ee Nederlaan.

Siyaasiga midigta fog ee caanka ku ah Islaam-naceybka ayaa lagu wadaa inuu soo dhiso dowlad-wadaag ah oo mayal adag, kadib marki uu xisbigiisa Xorriyadda uu si lama filaan ah ugu guuleystay inta badan kuraashta baarlamaanka.

Guushan Wilders, ayaa mowjado naxdin leh u diray Yurub, sidoo kalana dadka reer Holland ku riday niyad-jabki siyaasadeed ee ugu weynaa tan iyo Dagaalki Labaad ee Dunida.

“Waa inaan helnaa habab aan ugu noolaan karno rajada codbixiyeyaasheenna, si aan Holland ugu celinno lambarka koowaad”, Wilders ayaa ku yiri jawaabtiisii ugu horreysay, isagoo raaciyay “Nederlaan waxaa lagu celin doonaa Dutch, tsunami magan-gelyo iyo tahriibka waa la xakamayn doonaa.”

Wilders wuxuu sheegay 2021, markii Maxkamadda Sare ay taageertay xukunkiisa, inuu ahaa dhibane ” ugaarsi sixir ah ” iyo nidaam sharci oo jabay.

Isaga oo hore u jeediyay hadalo adag oo ka dhan ah Midowga Yurub, waxa uu dhex dhexaad ka ahaa ololihii doorashada isaga oo doonayay in xisbigiisa uu ka mid noqdo xukuumadda. Waa inuu la shaqeeyaa xisbiyada taageersan EU si uu u sameeyo isbahaysi.

“Wilders ilaa hadda waa ololeeyaha ugu fiican, xitaa kuwa ka soo horjeeda siyaasadda ayaa qiraya taas, “ayuu yiri qoraaga Willem Post oo ka tirsan Machadka Clingendael ee Nederland.

Aragtida qallafsan ee Wilders ee Islaamka ayaa keentay hanjabaado dil ah waxaana loo sameeyey ilaalo culus oo bilays ah muddo sanado ah. Waxa uu Nebi Muxamed scw ku tilmaamay mid “Paedophile” ah, Islaamka “Fikirka Faashiistaha” iyo “Diin dib u dhac ah”, wuxuuna doonayaa inuu Nederland ka mamnuuco masaajidda iyo Qur’aanka Kariimka ah ee Muslimiinta.

Waa maxay xanuunka Pedophilia ‘nacasnimo’?

Pedophilia waa xanuun maskaxeed oo ku dhaca qof weyn ama qaan-gaar ah oo jecel inuu galmo la sameeyo carruurta aan qaan-gaarin iyo wiilasha da’doodu tahay 11 ama 12. Dadka xanuunka qaba waxaa badanaa loogu yeeraa carruur-barar (ama carruur-barar).

Hadaladiisa ayaa horseeday in mararka qaar ay dibadbaxyo rabshado wata ka dhacaan dalal ay ku nool yihiin Muslimiin badan, sida Pakistan, Indonesiya iyo Masar. Pakistan, hogaamiye diimeed ayaa soo saaray fatwo ka dhan ah ninkaas.

Wilders ayaa sidoo kale ku celceliyay in Nederlaan ay joojiso hubka ay siiso Ukrayn, maadaama buu yiri uu dalku u baahan yahay hubka si uu isu difaaco. Si kastaba ha ahaatee, midkoodna dhinacyada uu awood u leeyahay inuu soo dhiso dawlad la wadaaga fikradahan ma jiro.

Siyaasigu waa mid ka mid ah dadka ugu caansan Nederlaan, balse wax badan lagama oga noloshiisa gaarka ah, marka laga reebo in uu guursaday haweeney u dhalatay dalka Hungary oo uu leeyahay laba bisadood – kuwaas oo leh Instagram iyo X u gaar ah.

Shiinaha ayaa ka digay inay Yukrayn ku biirto NATO, isagoo sheegay inaysan hagaajin doonin ammaanka gobolka, ka dib markii Diblomaasi Mareykan ah oo rug-cadaaga ah Henry Kissinger uu sheegay in xubinimada NATO ee Yukrayn ay u adeegi doonto danaha Kiev iyo Moscow labada dhinacba.

Xoghayihii hore ee arrimaha dibadda ee Mareykanka Henry Kissinger ayaa ka dhawaajiyay aragtidiisa ku aadan xubinnimada NATO ee Yukrayn. Siyaasiga ruug cadaaga ah ayaa u sheegay wargeyska The Economist in uu hadda aaminsan yahay in Yurub aan nabad lagu gaari karin iyadoo Yukrayn aysan kamid noqonin ciidamada Mareykanka ee uu hoggaamiyo NATO.

Deyrtii hore, Kissinger wuxuu ku adkaystay “ma ahayn siyaasad caqli-gal ah in Ukrayn lagu daro NATO.” Waxa uu sheegay in balaarinta dhinaca bari ee ururka tan iyo dhicistii Midowgii Soofiyeeti ee 1991 ay asal ahaan ka saartay aagga kaydinta taariikhiga ah ee Ruushka, laakiin wuxuu ku adkaystay in taasi aanay sabab u ahayn “weerarkii yaabka lahaa” ee Moscow ee Ukrayn.

Si kastaba ha ahaatee, wareysi uu Arbacadii la yeeshay warbaahinta Ingiriiska, siyaasiga, oo 100 jirsaday Maay 27, wuxuu soo jeediyay si “badbaadada Yurub loo helo, way fiicantahay in Ukrayn ku jbiirto NATO.”

Afhayeenka Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Shiinaha Wang Wenbin mar wax laga weydiiyay hadalada Henry Kissinger intii lagu guda jiray shir jaraa’id oo Khamiista, wuxuu ksheegay in xubinnimada Yukreyn ee NATO ay sii hurin doonto xiisadaha Yurub.

“Yukrayn waa inaysan noqon xudduudaha iskahorimaadka awooddaha weyn,” ayuu yiri, isagoo raaciyay “in la xoojiyo ama xitaa la ballaariyo kooxaha milatariga maahan hab macquul ah oo lagu xaqiijin karo ammaanka gobolka. Hal waddan ammaankiisa laguma gaari karo amniga waddamada kale.

Wareysi uu siiyay wargeyska Economist ee la daabacay Arbacadii, Kissinger wuxuu sheegay in quwadaha Yurub ay wadaan istiraatiijiyad “khatar waali ah” iyaga oo Kiev ka ilaalinaya kooxda militariga ee uu hogaamiyo Mareykanka, isaga oo ku adkeystay in Yukrayn aysan “noqon dowlad kali ah oo is ilaalisa.” Wuxuu ku andacoodey in xubinnimada NATO aysan faa’iido u lahayn Yukrayn oo kaliya, laakiin sidoo kale Ruushka.

Wareysi uu siiyay Economist sababta ay sidaas u tahay ee la daabacay, Kissinger waxa uu sheegay in quwadaha Yurub ay wadaan horseed “khatarteeda leh” iyaga oo Kiev ka ilaalinaya kooxda militariga ee uu Mareykanka hoggaamiyo, isaga oo ku adkeystay in Yukrayn aysan “noqon dowlad kali ah oo is ilaalisa.” Wuxuu ku andacodey in xubinnimada NATO aysan faa’iido u Yukrayn oo kaliya u lahayn, laakiin sidoo kale Ruushka.

Wadahadaladii tooska ahaa ee Turkigu dhexdhexaadinayey ee labada dhinac ayaa burburay gu’gii 2022. Tan iyo markaas, madaxweyne Zelensky waxa uu meesha ka saaray in wax wadahadal toos ah lala yeelanayo Ruushka inta uu Putin xukunka sii hayo, Moscow waxay diiday shuruudaha wada xaajoodka ee Kiev soo bandhigtay.

Waxyaabaha kale, ee soo jeedinta Yukrayn waxay ku baaqaysaa in Ruushka uu ka saaro ciidamadiisa dhammaan dhulalka ku yaal xudduudaha Yukrayn ee 1991, si ay u bixiyaan magdhow, iyo inay u gudbiyaan maxkamadaha dembiyada dagaalka. Moscow ayaa diiday qorshahaas oo ah “wax aan la aqbali karin”, iyada oo tilmaantay in ay iska indho tireyso xaqiiqada dhabta ah ee jirta oo kaliya ay muujinayso rabitaan la’aanta Kiev ee ah in xiisadda lagu xalliyo wadahadal.

Yurub ayaa Axaddii mamnuucday naaftada laga keeno Ruushka iyo weliba badeecadaha kale ee la xidhiidha shidaalka la sifeeyo. Midawga Yurub ayaa hoos u dhigaya ku tiirsanaanta tamarta ka timaadda Ruushka, taas bedelkeedana ay qorshaynayaan inay curyaamiyaan dakhliga uu Ruushku ka helo shidaalka, si loogu ciqaabo duullaanka uu ku qaaday dalka Yukrayn

Cunaqabatayntu waxay mamnuuci doontaa soo dejinta saliidda cayriin ee Ruushka waxayna mamnuuci doontaa soo dejinta batroolka laga bilaabo Febraayo 2023. Soo dejinta dhuumaha saliidda cayriin iyo badeecadaha batroolka waa laga dhaafi doonaa, taas oo heshiis la gashay waddamada xubnaha ka ah MY sida Hungary, Slovakia, iyo Czech Republic, kuwaas oo ku tiirsan soo dejinta iyada oo la sii marayo dhuumaha Druzhba.

Mamnuuciddan ayaa la socota heshiis qiimo dhimis ah oo ay isla gaadheen, Isbahaysiga toddobada dal ee dimoqraadiga ah.

Ujeedada guud ayaa ah, in weli loo sii ogolaado in naaftada Ruushku inay ku sii qulqusho suuqyada dalalka ay ka midka yihiin Shiinaha iyo India, iyo in laga hortago in sare u kac degdeg ahi uu ku yimaaddo qiimaha naaftada, taas oo dhaawac weyn u geysan karta macaamiisha dunida oo dhan, halka taas bedelkeeda tallaabo laga qaadayo macaashka uu Ruushku ka helo naaftadan ee uu ku maalgeliyo miisaaniyaddiisa iyo dagaalka uu ka wado Yukrayn.

Naaftada ayaa fure u ah dhaqaalaha, sababtoo ah, waxaa loo isticmaalaa gaadiidka kala duwan, sida gawaadhida xamuulka ah ee alaabooyinka daabula, qalabka beeraha iyo mishiinada waaweyn ee wershedaha waxsoosaarka.

Qiimaha naaftada ayaa sare u kacay, tan iyo wixii ka dambeeyey markii laga baxay, xilligii faafista ee xanuunka COVID19, kaasoo yareeyey awoodda sifaynta ee shidaalka, waxaana tallaabadani ay dunida geyaysiisay sicir-barar ku yimaadda alaabooyinka.

Cunaqabataynta cusub ayaa abuuraysa hubanti la’aan ku saabsan qiimaha naaftada ee Yurub, xilli uu Midawga Yurub, uu helay suuqyo cusub oo uu ka helo sahayda naaftada sida, Maraykanka, dalal ku yaalla bariga dhexe iyo weliba Hindiya, si naaftada ka timaadda dalalkaasi ay u noqoto mid u daboosha booskii ay ku jirtay naaftada uu Midawaga Yurub ka helo Ruushka.

Sahayda naaftada ee ay ka helayaan dalalkan ayaa ah, mid soo maraysa jidad aad u dhaadheer, halka sahayda naaftada ee Ruushku ay tahay mid aad uga dhow.

Maadaama uu dalka Shiinuhu dib u furay suuqyadiisa dhaqaalaha, isla markaana uu qaaday xannibaadihii dhinaca COVID19, waxaa laga cabsi qabaa in dalabaadka Shiinuhu inay sare u qaadaan qiimaha shidaalka.

Ruushka ayaa bishii Diseember oo keliya ka macaashay illaa $2 Billion, naaftada uu ka iibiyey dalalka Midawga Yurub.

Midawga Yurub ayaa hore u mamnuucay dhuxusha ka timaadda Ruushka, iyo qaybo badan oo ka mida saliida caydhiin, halka Ruushkuna uu joojiyey qaybo badan oo ka mida gaasta uu u soo iibgayn jiray suuqyada Yurub.

Maxammad Hanad Cabdi ayaa lagu xukumay 142 sano oo xarig ah sanadka 2021 ka dib markii lagu helay dambi ah ka dib markii uu ka gudbayay doon ka timid Turkiga kuna sii jeeday jasiirada Giriiga ee Lesbos sanadkii hore. Maxamed waxa uu sheegay in uu kaliya kaxaystay doonida ka dib markii uu ka tagay nin Turki ah oo wax tahriibin jiray intii ay marayeen.

Muhaajirkaan Soomaaliga ah, oo xukun xabsi daa’in ah loogu riday howlaha tahriibinta awgeed, ayaa Isniinta maanta ah kasoo muuqday maxkamad si uu racfaan uga qaato xukunkaasi, waxaana kiiskan taageero siinaya xubno ka tirsan baarlamanka Yurub oo sheegay in si khaldan xukunka loogu riday.

Maxamed Hanad Cabdi ayaa sanadkii 2021-kii lagu riday xukun xabsi oo dhan 142 sano, xukunkaasi oo la xiriiray kadib markii dad ay ku dhinteen dooni sidday tahriibayaal oo ka timid Turkiga kuna sii jeeday jasiirada Lesbos ee dalka Giriiga sanadkii 2020-kii.

Laba qof ayaa ku qaraqmay markii ay doontu degtay halka 33 kalena la soo badbaadiyay. Qaar badan oo ka mid ah dadkii badbaaday ayaa taageeray sheegashada ninka Soomaaliga ah, sida ay sheegeen qareennadiisa.

Kiiska ayaa indhaha ku soo jeediyay habraacyada xukunnada adag ee Giriiga ay soo rogtay sanadihii u danbeeyey, kuwaasi oo qeyb ka ah dadaallada looga hor-joogsanayo muhaajiriinta sharci-darrada ah inay galaan Midowga Yurub.

Xubin ka tirsan garabka bidix ee Giriiga ku matala baarlamaanka Yurub, Stelios Kouloglou, ayaa hogaaminaya ololaha ku saabsan in qaar badan oo ka mid ah xukunnada la riday dib loo eego, dadaalkan oo ay taageerayaan xildhibaanno kale oo kasoo jeeda dalalka kale ee Yurub iyo sidoo kale fanaaniin u dhashay Giriiga, kuwaasi oo gacan ka gaysanaya in lacag loo aruuriyo qareennada kiisaskan.

Bishii hore, laba nin oo Afgaaniyiin ah, Akif Razouli iyo Amir Zahiri, kuwaasi oo lagu riday xukunno 50 sano oo xabsi ah ayaa si damaanad ah loo sii daayay. Razouli ayaa lagu waayay eedaha, halka Zahiri la sii daayay kadib markii xukunkiisa la yareeyay oo laga dhigay siddeed sano.

“Iskaashi caalami ah ayaa muhiim u ah qaxootigan, kuwaasi oo dhibanayaal u ah dhaqankan caddaalad-darrada ah ee dowladda Giriiga, si ay dadka aan waxba galabsan u saarto xukunno xad ka bax ah,” ayuu Kouloglou ku yiri bayaan uu baraha internet-ka ku qoray ka hor inta aysan dacwaddu bilaaban.

15 xildhibaan oo ka tirsan baarlamaanka Yurub ayaa taageeraya ololaha Maxamed Hanad Cabdi, iyaga oo waraaqo cabasho ah u qoray xukuumadda Giriiga.

Dowladda midigta-dhexe ee talada haysa ayaa ku qeexday siyaasaddeeda muhaajiriinta mid “adag laakin caddaalad ah” iyada oo ku doodaysa in xukunnada ad-adag ee lagu rido kuwa wax tahriiiya ay qeyb muhiim ah ka tahay siyaasadda difaaca xudduudaha ee dalka u degsan.

Dhibaatooyinka haysata muwaadiniinta Soomaaliyeed ma ahan kuwa noocaan oo kale sida Maxamed Hanad Cabdi. Waxay ku dhiban yihiin dalal badan oo dunida kamid ah. Marka ay arkaan xaaladda dalka uu ku sugan yahay iyo dowladdo aanan lahayn wax isbeddel iyo horumar ah sababtuna ay ugu wacan tahay nidaamka dowladnimada ee dalka ka jira. Nidaamka dowladnimo ee xukunada lagu kala wareego ayaa ah kuwa ku yimaada 4.5 mid walbo oo sidaas ku yimaada wuxuu dhammeystaa afartiisa sano asigoo lugta la haayo, maxaa yeelay qabiilooyinka kale ayaanan rabin in laga xoog bato.

Waxaa laga yabaa inaad marwalbo isweydiiso yaa u maqan muwaadiniinta Soomaaliyeed? jawaabta waa adiga ayaa u maqan!!

Rabshadaha ayaa ka dhashay qorshe ay xukuumadda Pristina ku doonaysay dadka soo galaya Kosovo ee haysta aqoonsiga Seerbiya inay ku beddelaan dukumeenti ku meel gaar ah inta ay dalkaas ku sugan yihiin, waxaana la qorsheeyay in darawaliinta Seerbiyanka ah ay baabuurtooda ku dhejiyaan lambarrada Kosovo.

Ku dhawaad 50,000 oo Seerbiyaano ah oo ku nool waqooyiga Kosovo ayaa isticmaala taariko iyo warqado aqoonsi oo ay bixiyaan maamulka Seerbiya.

Kosovo ayaa sanadkii 2008-dii ku dhawaaqday in ay ka go’day Seerbiya, balse qowmiyada Seerbiyaanka ah ee ka tirsan inta badan gobolka waqooyi ee dalka ma aqoonsana maamulka Pristina. Waxay siyaasad ahaan daacad u yihiin Seerbiya oo wali siisa taageero dhaqaale.

Ma jirto cid ku dhaawacantay rabshadihii u dambeeyay ee dalkaasi ka dhacay, waxaana booliska Kosovo ay sheegeen in ka qaadista dhufeysyadii laga sameeyay xuduudka waqooyiga dalkaasi ay ogolaatay in labada dal ee xuduudka ah ee Seerbiya ay dib u furmaan.

Ciidamada Seerbiya ayaa la geliyey “heegankii ugu sarreeyey,” waxaa sidaas sheegay Wasiirka Difaaca Milos Vucevic, isaga oo muujinaya xiriirka sii xumaanaya ee dalka ku yaalla Balkans-ka kala dhaxeeya dalka deriska la ah ee Kosovo.

Xiisaddan ayaa salka ku haysa toogashooyin ka dhacay iyo jidgooyooyin laga sameeyey waqooyiga Kosovo oo ay degan yihiin dad asalkoodu yahay Seerbiyiin.

Kosovo ayaa 2008 ku dhowaaqday madax-baani ay kaga go’day Seerbiya, hase yeeshee Belgrade ayaa diiday inay aqoonsato, waxayna ku dhiiri-gelisay 120,000 oo Seerbiyiin ah oo dalkaas ku nool inay diidaan sharciyadda Pristina — gaar ahaan waqooyiga dalkaas oo Seerbiyiinta ay ka yihiin aqlabiyadda.

Ciidamada Seerbiya ayaa dhowr mar heegan la geliyey sanadihii tegay sababo la xiriira xiisadda kala dhaxeysa Kosovo — waxaana ugu dambeeyey bishii Nofeember kadib markii Belgrade ay sheegtay in diyaarado drone ah oo ka yimid Kosovo ay soo galeen hawadeeda.

10-kii Diseember, Seerbiyiinta waqooyiga Kosovo waxay waddooyinka ku gooyeen dhagxaan, si ay uga mudaaharaadaan xarigga sarkaal hore uga tirsanaa booliska oo lagu tuhunsan yahay inuu ku lug lahaa weerarro ka dhan ah saraakiisha booliiska ee isirkoodu yahay Albaaniyiinta.

Jidgooyooyinka ayaa ku soo beegmaya iyada oo ay sare u kacday toogashooyinka lasoo werinayo, waxaana ugu dambeysay fiidnimadii Axadda, sida ay sheegeen ciidamada nabad-ilaalinta ee NATO ee KFOR.

“Madaxweynaha Seerbiya… wuxuu amray ciidamada Seerbiya in la geliyo heerkii ugu sarreeyey ee dagaal, kaasi waa heerka adeegsiga ciidamada,” ayuu yiri wasiirka difaaca Milos Vucevic oo bayaan soo saaray Isniintii.

Waxa uu intaas ku daray in madaxweyne Aleksandar Vucic uu amray in sare loo qaado ciidamada gaarka ah oo hadda ah 1,500 lana gaarsiiyo 5,000.

Wasaaradda Arrimaha Gudaha Serbia ayaa sidoo kale ku dhowaaqday “dhammaan cutubyada waxaa la hoos gayn doonaa taliska madax guud ee ciidanka.” Amarrada Vucic ayaa yimid kadib markii madaxa ciidamada General Milan Mojsilovic loo diray xuduudda Kosovo Axaddii.

Xaaladda Waqooyiga Kosovo ayaa kacsaneyd tan iyo bishii Nofeember, markii boqolaal shaqaale oo isirkoodu yahay Seerbiyiin kanaa tirsan booliska Kosovo, iyo sidoo kale laamaha cadaaladda sida garsooreyaal iyo dacwad-oogayaal ay shaqada ka baxeen, ayaga oo ka mudaaharaadaya go’aan muran dhaliyey oo Serbiyiinta ku nool Kosovo looga mamnuucay inay adeegsadaan taargooyinka baaabuurta ee ay soo saarto Belgrade.

Go’aanka ayaa waxaa markii dambe ka laabatay Pristina hase yeeshee shaqo joojinta wadareed ayaa sababtay gaabis amni.

Pristina ayaa isku dayday inay waqtiyeyso doorashooyinka dowladaha hoose ee ay ku badan yihiin Serbiyiinta 18-ka Diseember — hase yeeshee waxaa la hakiyey kadib markii go’aankaas uu abuuray caro xooggan, islamarkaana xisbi siyaasadeedka ug weyn Seerbiyiinta uu sheegay inuu qaadacayo.

Kadib, 10-kii Diseember, sarkaal hore oo boolis oo lagu tuhunsan yahay weeraro ka dhan ah saraakiisha boolis ee isirkoodu yahay Albaaniyiinta ayaa la xiray, taasi oo ka careysiiyey Serbiyiinta kuwaas oo dhagxaan ku gooyey waddooyinka, islamarkaana curyaamiyey isu socodka gaadiidka ee laba marin xuduudeed.

Saacado kadib markii jidgooyooyinka la sameeyey, booliska Kosovo ayaa sheegay in lagu soo qaaday saddex weerar oo hubeysan oo ka dhacay waddooyinka gala xuduudda. Ciidamada nabad-ilaalinta NATO ee KFOR, ayaa sheegay in rabshadihii ugu dambeeyey ay dhaceen Axaddii markii xabado lagu soo furay ciidamada Latvia ee qeybta ka ah KFOR, sida ay sheegtay wasaaradda difaaca Kosovo.

KFOR ayaaa sheegay inay baarayaan dhacdadan, waxayna intaas ku dareen “inaysan jirin wax dhaawac ama khasaare hantiyeed ah.” Ra’iisul Wasaaraha Serbia Ana Brnabic ayaa toddobaadkii tegay sheegtay in xaaladda Kosovo “ay qarka u saaran tahay dagaal hubeysan.”

Golaha Amniga Kosovo oo kulmay Axaddii ayaa ku eedeeyey Serbia xiriirka sii xumaanaya, waxayna sheegay in dalka deriska ah ee waqooyi “uu ku dhaqmayo wax kasta oo ka dhan ah nidaamka dastuuriga ah ee Jamhuuriyadda Kosovo”. Serbiyiinta waa 120,000 oo ka mid ah 1.8 milyan ee qof ee ku nool Kosovo.